Aşık İrşadi 1806yılında o dönemde Erzurum’a bağlı Bayburt’un Zargidi (şimdiki adı Gümüşdamla) köyünde doğdu. İlk eğitimini köyünün medresesinde aldı. Daha sonra ise Bayburt’taki Yakudiye Medresesinde okudu.
Şiir ve tasavvufla medrese yıllarında ilgilenmeye başladı. Ancak alışılagelmiş aşıklar gibi saz öğrenmedi ve çalmadı. Şiirleri ağırlıklı olarak dini motifler içeren tasavvufi tarzdaydı.
Bayburtlu İrşadi’nin eserlerinden çok azı elimize ulaşabildi. Bunlardan Kısas ül Embiya adlı eserine ise torunu Küçük İrşadi tarafından ilaveler yapıldı.
Bayburtlu İrşadi 1877 yılında köyünde öldü.
Aşağıdaki şiir Aşık İrşadi’ye aittir.
KALMADI
Nesine güvenim yalan dünyanın?
Şimdiye dek hiç kimseye kalmadı.
Sedd-i İskender’e Rüstem-i Zal’a,
Ali gibi koç aslana kalmadı.
Dünya kimse ile olmaz muttasıl,
Server-i hüdadır evlad-ı resul.
Onlardan öğrendik erkanı usul,
Hasan Hüseyin civana kalmadı.
Bu dünyada adaleti var idi,
Denizde semekten haraç alırdı.
Cümle kurt kuş divanına gelirdi,
Davut oğlu Süleyman’a kalmadı.
İrşadi der bu der böyle nuş eyle.
Böyle kuruldu herşeyi hoş eyle.
Çok zenginler kanat ile çoş eyle.
Gelen gitti bir sultana kalmadı.
Kaynak : Türk Halk Edebiyatı. Kültür Bak.Yay.
