1 Kasım 2022 Salı

ERZURUMLU CEYHÛNÎ (19 NCU YÜZYIL)

Tekke şairi Erzurumlu Ceyhûnî’nin doğum tarihi bilinmemektedir. 100 yaşına kadar yaşadığı sanılan ve iyi bir saz ustası olup şiirlerini doğaçlama söyleyebilen şair, İstanbul’da birçok genç şairin yetişmesinde pay sahibi olmuştur. 

Kazlıçeşme Dergâhı'nın şeyhi Hacı Hasan Baba’ya bağlanan Ceyhûnî’nin tahsili, medeni durumu ve mesleğine dair bilgi bulunmamaktadır. Kimi kaynaklar şairin 1884 senesinde kimi kaynaklar ise 1888 yılı dolayında vefat ettiğini ifade etmiştir.

Kendisine ait müstakil bir esere ulaşılamamıştır. Ceyhûnî’ye ait birkaç semai, nefes ve mersiye örneği Turgut Koca'nın Bektaşi Nefesleri ve Şairleri adlı eserinde mevcuttur. Sadettin Nüzhet Ergun'un Türk Şairleri adlı eserinde de bir nefesi yer almaktadır

NEFES

Ey Şahivelâyet Hayderi Kerrar
Kerrar oldu ismin keramet ile
Keramet sendendir gün gibi ızhar
Esrarın söylenir rivayet ile

Rivayettir senden bürcü şeriat
Şieriattan bait olmaz tarikat
Tarikatten ifşa olur hakikat
Hakikatin dilde şecaat ile

Şecaatin duydu Ceyhunî geda
Gedayı babından eyleme cüda
Cüda etmek değil lâyık şanına
Mürtaza okunur tilâvet ile

Kaynak:Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü.

Yusuf ALPER (1958-----)

Prof.Dr.Yusuf Alper, 1958 yılında Horasan/Erzurum’da doğdu. 1972 yılında Erzurum Lisesi’nden, 1979 yılında Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden mezun olarak, 1985-1987 arasında Ege Üniversitesi’nde psikiyatri asistanlığı yaptı. 1989 yılında Ege Üniversitesi psikiyatri anabilim dalında öğretim üyesi olarak göreve başladı. 1991 yılında Erişkin Psikiyatri doçenti, 1998 yılında profesör oldu.

İlk şiirleri 1975’ten başlayarak Ilgaz, Türk Dili, Oluşum, Sesimiz, Dönemeç, Türkiye Yazıları, Ankara Sanat, Yusufçuk, Somut gibi dergilerde yayınlandı. Daha sonra Varlık, Yazko-Edebiyat, Yeni Düşün, Broy, Karşı, Şairin Atölyesi, Yeni Biçem, Dize, Düşler, Poetik’us, Çağdaş Türkdili, E Dergisi, Akatalpa, Yasakmeyve, Ünlem, Şiiri Özlüyorum, Hayal, Kitaplık, Özgür Edebiyat, Hürriyet Gösteri, Sincan İstasyonu, Eliz, Şiirden gibi dergilerde yayınlandı. Yusuf Alper, halen Akatalpa, Yasak Meyve, Varlık, Kurşun Kalem dergilerinde şiirlerini ve şiir üstüne yazılarını yayınlamaktadır.

Yusuf Alper'in şiirlerindeki en belirleyici unsurlardan biri hüzündür. Hüznün güzel olduğunu ama kararında olması gerektiğini söyleyen Yusuf Alper’e göre, savaşlar ve ölümler sürdükçe, dünyanın cinnet hali devam ettikçe insanın/şairin bu duygudan kaçması mümkün değildir.

Bana Hayatı Anlat, Kanayan Şiirler, Zamanın Kırılan Aynasında, Yaldızlı Bir Yanılsama, Yeryüzüne Vuran Telaş, Şimdi Hangi Irmakta, Şiir ve Psikiyatri Kavşağında, Dalgaların Sesiyle, Psikanaliz ve Aşk, Derin Uğultu, Şair Her Zaman, Psikolojik ve Psikodinamik Açıdan Nazım Hikmet Şiiri, Psikodinamik Açıdan Ahmet Erhan ve Şiiri, Oynayan ve Avunan, Psikodinamik Açıdan Cemal Süreya ve Şiiri, Annem Çok Küçükken Öldü, Giderim Giderim Dünya Yuvarlak, Psikodinamik Açıdan Haydar Ergülen ve Şiiri, Ateşli Bir Hastalık, Psikodinamik Açıdan Metin Cengiz ve Şiiri, Zamanı Geçtim, Yolda, Psikodinamik Açıdan Enver Ercan ve Şiiri ve Dünyanın Gürültüsü en ünlü eserleridir.

BANA HAYATI ANLAT

Upuzun zaman oldu kendimle
Konuşmadım
Başbaşa verip tartmadım hayatı
Yürüdüm mü koştum mu
Erik ağacının kışın çiçek açması
Kanlı bir gömleğin kuyuda eskimesi

İki yar arasında kaygan
Buzlu bir yol muymuş düşe kalka
Yorgun akşamları koynunda ağırlayan
Hayat bu yaşadım mı yordum mu
Genç şairin neden kendini boğduğunu

Üzüldüm yıllarca çok yıllarca üzüldüm
Göğekinler gibi kendini biçip gider
Yesenin Mayakovski Can Nilgün İlhami
Josef Silvia Kaan Soysa ve Zafer
Hangi fırtına orağı elinize verdi; biçti

Oysa Ece daha dün pirifani göçüp gitti
Enis çok yaşayacak, Beşir Fuad acısıyla
'Bir torba kemik kalıncaya kadar'
Ölüp dirilsek de her gün yeniden
Anka küllerimizden doğar

Anlat demeyin kendini öldürmeyi
Nasıl anlatılır bir düğüm karanfil boynunda
Sevgili balkonunda yağlı kurşunlar
Bir jiletin bilekte sınav vermesi
Nasıl anlatılır çakılan kuş betona

İnsan bazen uçurum başındadır
Kimi zaman ipin ucunda
Ama sonsuzdan gelip sonsuza gidişin
Bir virgülü olsun olmak varsa
Hayatın bağrındadır

Bana hayatı anlat birlikte yaşamayı 

Yusuf Alper

Kaynak:Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü.