2 Şubat 2011 Çarşamba

SOLAKZADE MUHAMMED SADIK SOLAKBAY (1884- 1960)

Solakzade Müftü Sadık Efendi 1884 yılında Erzurum'da doğdu. Dört yaşında okumayı yazmayı öğrendi. 7-8 yaşlarında Erzurum İbrahim Paşa Medresesi Müderrisi olan dedesi Ahmet Tevfik Efendinin derslerine devam etti. 1895 yılında dedesinin vefatı üzerine medresenin müderrisliğine getirilen babası Hamid Efendi eğitimini devraldı ve böylece Sadık Efendi, tahsilinin kalan kısmını babasından tamamlayarak icazetini babasından aldı.

1910 yılında 26 yaşlarında iken Erzurum Müftü katipliğine tayin edildi. 1913 yılında ise Erzurum Müftüsü olan babası Hamid Efendinin vefat etmesi üzerine, yerine atandı ve babasının Erzurum İbrahim Paşa medresesi müderrisliği de kendisine verildi.

Sadık Efendi 16 Şubat 1916 tarihinde Erzurum’un Ruslar tarafından işgali üzerine ordumuz ile birlikte ailesini de alarak Erzurum’dan ayrıldı. Bir yıl sonra, 1917 yılında Erzurum'a geri dönerek Ermeni çeteleriyle amansızca mücadeleye başladı. Halkın Erzurum'dan göç etmeyerek, örgütlenip Ermenilere karşı koymasını sağladı.

30 Ekim 1918 tarihinde imzalanan Mondoros Mütarekesi ile Doğu Anadolu Ermenilere peşkeş çekilince, 3 Mart 1919 tarihinde Erzurum'da kurulan, "Vilâyât-ı Şarkiyye ve Müdafâyı Hukuk-u Milliyye Cemiyet'i" kurucuları arasında yer aldı. 15. Kolordu Komutanı Kazım Karabekir Paşa ile işbirliği yaparak Ermenilerin etkisizleştirilmesinde Erzurumluyu örgütledi ve yönlendirdi. Müftülük görevini yaptığı esnada, 7 Haziran 1920 tarihinde, Erzurum'un en büyük yapılarından olan tarihi Ulu Camiyi boşaltarak ordunun emrine verdi ve yadırgayanlara: “Düşmanla savaşan ordumuza yardımın farz” olduğunu duyurdu.

29 Ekim 1923 tarihinde Cumhuriyet'in ilanından sonra Erzurum’un harabe durumda olan cami, mescit ve medreselerinin tamir ve bakım işlemleriyle bizzat ilgilendi.

Erzurum’da halen devam eden bin bir hatim geleneğinin 1937 yılından sonra devamını sağlayan Solakzade Müftü Sadık Efendi 3 Temmuz 1960 tarihinde hayatını kaybetti.