Şeyhülislam Musa Kazım Efendi, 1858 yılında Erzurum iline
bağlı Tortum ilçesinde doğdu. Balıkesir’de
amcasının yanında ilk eğitimini alarak, Konya’da medrese tahsiline başladı ve İstanbul’da önce
Kazasker Eşref, sonra da Hoca Şakir efendilerin derslerine devam ederek tamamladı.
Hukuk Mektebinde, Mektebi Sultanide, Dar-ül Fünunda ve
Dar-ül Mualliminde müderrislik yaptı. 1907'de Bab-ı Fetha Tetkik-i Müellefat
Başkatipliğine ve daha sonra da kurul üyeliğine getirildi. İttihat ve
Terakki'nin bilim kuruluşunda yer aldı.
II. Meşrutiyetin ilanından sonra İsmail Hakkı Paşa, Mehmet Said Paşa, Said Halim Paşa ve Talat Paşa kabinelerinde dört kez şeyhülislam olarak görev aldı. I. Dünya Savaşından sonra, İttihat ve Terakkinin önde gelen üyeleriyle birlikte tutuklanarak 15 yıl kürek cezasına çarptırıldı. 10 Ocak 1920 tarihinde sürgün olarak bulunduğu Edirne'de öldü, Edirne Muradiye cami bahçesine defnedildi.
II. Meşrutiyetin ilanından sonra İsmail Hakkı Paşa, Mehmet Said Paşa, Said Halim Paşa ve Talat Paşa kabinelerinde dört kez şeyhülislam olarak görev aldı. I. Dünya Savaşından sonra, İttihat ve Terakkinin önde gelen üyeleriyle birlikte tutuklanarak 15 yıl kürek cezasına çarptırıldı. 10 Ocak 1920 tarihinde sürgün olarak bulunduğu Edirne'de öldü, Edirne Muradiye cami bahçesine defnedildi.
Musa Kazım Efendi, Sırat-ı Müstakim ve İslam gibi
dergilerde yazdı. Başlıca eserleri arasında, Usul-ü Meşveret ve Hürriyet (1908), İslam'da Cihad (1917), Sure-i İhlas ve Alak Tefsirleri (1918), Külliyat-ı Şeyhülislam
Musa Kazım (1920) sayılabilir. Musa Kazım Efendi, ayrıca Şeyh Bedreddin'in
Varidat adlı eserini Türkçe ‘ye çevirmiştir.
Kaynak- (Gazi Üniversitesi) Derya Cömert
Kaynak- (Gazi Üniversitesi) Derya Cömert
