M. 1745 yılında onarım gördüğü anlaşılan çeşmenin, ilk yapım tarihi ve banisi hakkında bilgimiz yoktur. Mahallebaşı’ndadır. Caminin ilk yapıldığı andan günümüze kalan bir kitabe mevcut değildir. Şu anda üzerinde bulunan kitabe ise tamir edildiği 1745 yılından kalmadır.
Kitabe’de çeşmenin 1745 yılında İsmail Ağa tarafından onartıldığı ifade edilmektedir.
Kitabe bugünün Türkçesine çevrildiğinde: “Cömertlik gösteren kerem sahibi İsmail Ağa’nın cömertliği ve iyiliği devamlı ve akıcı olsun. Harap olmuş iken bu güzel çeşmeyi ihya etti. Yüce Allah'ın huzurunda hemen kabul edilsin, İsa yüzlü birinin sesi gelip dedi tarihi, Aktı, gel, berrak su iç yarasın. Yıl 1745” ifadesi yer almaktadır.
Çeşme şekil olarak dikdörtgen boyutlarda sivri kemerli bir nişe sahiptir. Sivri kemer iki kademelidir. Dışa taşıntılı olarak çeşmenin üç yanını dolaşan dört sıra silme, etkileyici bir görünüm katmıştır. Çeşmenin üzerinde iki taş küre ve bunların arasında bir üçgen alınlığa yer verilmiştir. Tas için herhangi bir niş yoktur. Tekne kısmı toprağa gömülü olarak yapılmış ve çeşme ile aynı taş kullanılmıştır.
Çeşmenin sağ tarafında ikişerden altı lülenin yer aldığı eklenti bölüm bulunmaktadır. Bölümler, silmelerle birbirinden ayrılmış olup, tümü birden kademeli saçak altına alınmıştır. Bu ek kısım ana çeşmeden daha aşağıda olup, malzeme ve profiller açısından birliktelik göstermektedir. Tüm çeşmede 8 lüleden su akıtılmaktadır. Orijinal durumunu koruyarak günümüze kadar gelen su yapısı, halkın ihtiyacını karşılamaya devam etmektedir.
Erzurum’un en zengin su kaynaklarından birine sahip olan çeşme çok sayıdaki lülesi ile ilk sırada yer alır. Suyunun çokluğu ve berraklığı nedeniyle “Akpınar” olarak adlandırılmış olması gereken çeşme ilk günkü su zenginliğini hala sürdürmektedir. Suyunun soğukluğu, temizliği, çeşmelerinin bolluğu ile ünlenen Erzurum’un bu özelliğini Akpınar Çeşmesinde görmek mümkündür.
Kaynak- Dr. Hüseyin Yurttaş ve Dr. Haldun Özkan’ın “Tarihi Erzurum Çeşmeleri ve Su Yolları” adlı araştıma eseri.
Kitabe’de çeşmenin 1745 yılında İsmail Ağa tarafından onartıldığı ifade edilmektedir.
Kitabe bugünün Türkçesine çevrildiğinde: “Cömertlik gösteren kerem sahibi İsmail Ağa’nın cömertliği ve iyiliği devamlı ve akıcı olsun. Harap olmuş iken bu güzel çeşmeyi ihya etti. Yüce Allah'ın huzurunda hemen kabul edilsin, İsa yüzlü birinin sesi gelip dedi tarihi, Aktı, gel, berrak su iç yarasın. Yıl 1745” ifadesi yer almaktadır.
Çeşme şekil olarak dikdörtgen boyutlarda sivri kemerli bir nişe sahiptir. Sivri kemer iki kademelidir. Dışa taşıntılı olarak çeşmenin üç yanını dolaşan dört sıra silme, etkileyici bir görünüm katmıştır. Çeşmenin üzerinde iki taş küre ve bunların arasında bir üçgen alınlığa yer verilmiştir. Tas için herhangi bir niş yoktur. Tekne kısmı toprağa gömülü olarak yapılmış ve çeşme ile aynı taş kullanılmıştır.
Çeşmenin sağ tarafında ikişerden altı lülenin yer aldığı eklenti bölüm bulunmaktadır. Bölümler, silmelerle birbirinden ayrılmış olup, tümü birden kademeli saçak altına alınmıştır. Bu ek kısım ana çeşmeden daha aşağıda olup, malzeme ve profiller açısından birliktelik göstermektedir. Tüm çeşmede 8 lüleden su akıtılmaktadır. Orijinal durumunu koruyarak günümüze kadar gelen su yapısı, halkın ihtiyacını karşılamaya devam etmektedir.
Erzurum’un en zengin su kaynaklarından birine sahip olan çeşme çok sayıdaki lülesi ile ilk sırada yer alır. Suyunun çokluğu ve berraklığı nedeniyle “Akpınar” olarak adlandırılmış olması gereken çeşme ilk günkü su zenginliğini hala sürdürmektedir. Suyunun soğukluğu, temizliği, çeşmelerinin bolluğu ile ünlenen Erzurum’un bu özelliğini Akpınar Çeşmesinde görmek mümkündür.
Kaynak- Dr. Hüseyin Yurttaş ve Dr. Haldun Özkan’ın “Tarihi Erzurum Çeşmeleri ve Su Yolları” adlı araştıma eseri.
