5 Aralık 2008 Cuma

Rüştü Paşa (1872-1926)


Rüştü Paşa, 1872 tarihinde Erzurum’da doğdu. 1893’de Harp Okulu’nu topçu subayı olarak bitirdi. 

Balkan savaşına katıldı. 1. Dünya Savaşında Topçu Kolordu Komutanlığı, 9. Kafkas Tümeni Komutanlığı yaptı. Kurtuluş Savaşı’nda 3. Kafkas Tümen Komutanlığı görevinde bulundu ve 1921 yılında genarelliğe yükseldi. Daha sonra 9. Kafkas Tümeni Komutanlığına atandı. Bilahare 9. Kolordu komutanlığına atanan Rüştü Paşa, bu görevdeyken Ağustos 1923 tarihinde Erzurum milletvekili seçildi.


Halk fırkası meclis grubunda yer alan Rüştü Paşa adının İzmir suikastine karışması iddiası ile 1926 yılında idam edildi. 

Tarihin zamanı geldiğinde en ağır biçimde yargılayacağı özel mahkemeler ve mahkeme kararları olacaktır ve  İstiklâl Mahkeme’leri bundan nasibini kesinlikle alacaktır. 


Erzurum top yekûn Kurtuluş Savaşı öncesi ve sonrası Atatürk’e kucak açmış kurtuluş için mücedele etmiştir, Erzurum'lu kahramanca kanını dökmüştür, ancak bu mücadele esnasında zaman zaman ve gerektiği anlarda Atatürk’e de muhalefet edilmiştir. Hüseyin Avni Ulaş ve Rüştü Paşa fikir birliği içinde olmadıkları anlarda silah arkadaşları Atatürk’e TBMM’de muhalefet edenlerdendiler, ama asla bir suikastın içinde olmamışlardır. 

Rüştü Paşa, İstiklal Mahkemeleri nin 3 Ali ler denen heyet'inin karakuşi kararı ile idam edilmiştir.



14 Temmuz 1926 günü 14 kişi ile birlikte asılan Rüştü Paşa’nın son sözleri şöyle oldmuştur: “Savaş meydanlarında ölümle binlerce defa göğüs göğüse geldim. Ölümün böylesi, adi bir suçlu gibi asılmak kahrediyor beni. Ne olur kurşuna dizin ve bilin ki masumum.”  Sizce bu sözler bir suçluya mı aittir.