Erzurum’un Narman ilçesinin Samikale köyünde 1861 yılında doğmuş, 5 Şubat 1915 tarihinde ölmüştür, Asıl adı Hüseyin’ dir, Aile lakabı ise Kasımoğulları’dır.
Aşık Sümmani, bir süre çobanlık yaptıktan sonra saz çalmayı öğrenmiş, düşünde gördüğü Gülperi adlı sevgiliyi aramak için Kafkasya, İran, Afganistan, Hindistan ve Turanı dolaşmış, Ardahan, Kars ve Posof’a gitmiş bir ara Kırım’ da bulunmuştur, Zülali, Erbabi , Mühibbi, Celali ve Aşık Şenlik’le dostluk kurmuştur,
Aşağıdaki dizeler şiirlerine örnektir.
Uyandım gafletten oldum perişan
Bir nur doğdu alemler oldu ürüşan
Selam verdi geldi üç-beş dervişan
Lisanları bir hoş sedasın tek tek
Lisanları bir hoş eyler avazı
Onlarda mevcuttur ilm-ü el fazı
Dediler: Vaktidir kılak namazı
Aldılar abdestin edasın tek tek
Aldılar abdesti uyandım habran
Aslımız yapılmış hak ü turabtan
Üç harf okuttular yeşil yapraktan
Okudum harfini noktasın tek tek
Okudum harfini zihnim bu!andı
Yalelerim göz göz oldu sulandı
Baktım çar etrafa kadeh dolandı
Nuş ettim kırkların mahlesin tek tek
5 Şubat 1915 tarihinde hayatını kaybeden Aşık Sümmani köyü Samikale'ye defnedilir, daha sonraki yıllarda kabri üzerine etrafı açık bir türbe yapılır.
Aşağıdaki dizeler şiirlerine örnektir.
Uyandım gafletten oldum perişan
Bir nur doğdu alemler oldu ürüşan
Selam verdi geldi üç-beş dervişan
Lisanları bir hoş sedasın tek tek
Lisanları bir hoş eyler avazı
Onlarda mevcuttur ilm-ü el fazı
Dediler: Vaktidir kılak namazı
Aldılar abdestin edasın tek tek
Aldılar abdesti uyandım habran
Aslımız yapılmış hak ü turabtan
Üç harf okuttular yeşil yapraktan
Okudum harfini noktasın tek tek
Okudum harfini zihnim bu!andı
Yalelerim göz göz oldu sulandı
Baktım çar etrafa kadeh dolandı
Nuş ettim kırkların mahlesin tek tek
