YUKARI ÇERMİK KALESİ

Yukarı Çermik Kalesi; Erzurum/Tekman İlçesi Ilıgöze Köyü sınırları içerisinde, yerleşimin 500 m. doğusunda bulunmaktadır.

Vadiyi kontrol altında tutan bir gözetleme kulesi olan kalede yapılan yüzey araştırmalarında herhangi bir keramik verisine rastlanılmamıştır.

Yukarı Çermik Kalesi de, Aşağı Çermik Kalesi gibi yağmacıların elinden kurtulamamıştır.

Kaynak: dergipark.org.tr

AŞAĞI ÇERMİK KALESİ

Aşağı Çermik Kalesi; Erzurum/Tekman İlçesi Ilıgöze Köyü sınırları içerisinde bulunmaktadır. Köyün güneyinde yükselen tepenin üzerine kurulmuştur. Kale; 51 m, - 22,5 m. boyutlarında olup, kalede yapılan kazıda çıkarılan eşyalardan Orta Çağda inşa edildiği anlaşılmıştır ve tespit edilen keramik verisi Ortaçağ’a aittir.

Horasan harcının kullanıldığı kalede, çok sayıda kaçak kazı izine rastlanmaktadır. Kalenin kurulduğu kaya, kum taşı olduğundan dolayı çok kısa sürede tahrip olmuştur. 

Kaynak: dergipark.org.tr

GÜNDAMI KALESİ

Gündamı Kalesi, Tekman Gündamı Köyü sınırları içerisinde bulunmaktadır ve  çok az kısmı günümüze ulaşmıştır. Gündamı Kale Kalıntısı’nın mimari ve keramik verilerine bakıldığında Orta Çağ’a ait olduğu düşünülmektedir. 

Köyün 2 km doğusunda yer alan Vadinin kuzey sırtına dayanan kalenin doğusu, batısı ve güneyi uçurumlarla çevrilidir. Kaleye ait sur duvarları tamamen tahrip olmuş sadece temel izlerinden takip edilebilmektedir. 

Girişi kuzey yönde bulunan kale Erzurum Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun 29.01.2015 gün ve 1484 sayılı kararı ile 1. Derece Arkeolojik Sit olarak tescil edilmiştir. 

PERTİVAN KALESİ

Narman’ın 3 km. batısındaki Gökdağ (Pertivan) Köyü sınırları içindedir.  Gürcülerden kalma bir ortaçağ kalesidir. Pertevani Kalesi köyün yeni adından dolayı Gökdağ Kalesi olarak da bilinir. Harap bir haldedir.

Moloz taşlarla harç kullanılarak inşa edilmiş olan kalenin planı ana kayanın doğal yapısına uygundur. Kale kuzey-güney doğrultuda inşa edilmiş olup iki bölümden oluşmaktadır. İç kısmı 21x7 metre ebatlarında olan kalenin batı kısmı ikinci bir surla güçlendirilmiştir. Kalenin batı kısmındaki sur duvarlarının iç bölümüne toprak kaplar tespit edilmiştir.

Kale Narman–Erzurum karayolunu kontrol altında tutan bir konuma sahiptir.

Kaynak: dergipark.org.tr

SAMİKALE

Samikale; Samikale Köyü’nde bulunmaktadır. Corcas deresi ile Akpinik derelerinin birleştiği yerde, MÖ 1000 yılında kurulmuş, kuzeyden güneye doğru uzanan geniş bir vadiye hakim konumda; vadiyi kontrol etmektedir.

Kale Akkoyunlu Uzun Hasan ile Pontus Rum devletinin çekişme odağını teşkil ettiği bilinmektedir. Kaleye batı yöne açılan tek kapıdan girilir. Kale içinde erzak, malzeme ve su sarnıçlarının izleri hala belli olup, burç ve duvarları çok harap halde günümüze ulaşmıştır.

Kaynak: dergipark.org.tr

ARAPKÖY KALESİ

 

Erzurum/Ilıca’ya bağlı Ahırcık Köyü sınırları içerisinde yer alan kalenin, kazılarda ortaya çıkan eserlerden yola çıkılarak İlk Tunç Çağda inşa edildiği ve Orta Çağa kadar aralıksız kullanıldığı tespit edilmiştir.

Ovacık Çukurunu tamamen kontrol altına alacak şekilde tasarlanmış olan Arapköy Kalesi bölgenin en yüksek kalesidir. Sur duvarlarının inşasında horasan harcı kullanılmıştır. Define avcıları tarafından yapılan kaçak kazılar sonucu kale görünürlüğünü tamamen kaybetmiştir.

Kaynak: dergipark.org.tr

ALATARLA KALESİ

                                                    

Erzurum'un Oltu ilçesinin Hovak (Alatarla) Köyünde XII. yüzyıla tarihlenen Alatarla Kalesi, Akdağın eteklerinde, 50 metre yüksekliğinde bir tepenin üzerine kurulmuş olup, yapılan arkeolojik incelemeler sonucunda elde edilen verilere göre, XII. Yüzyılda, Gürcü kralları tarafından inşa ettirilmiştir.

Kaynak: dergipark.org.tr

ERZURUM'UN KÖYLERİ

Erzurum’un toplam 1030 Köyü mevcuttur. Bu köylerden : 402 tanesinin nüfusu 150 kişinin, 200 tanesinin nüfusu ise 100 kişinin altında ve 60 tanesinin nüfusu ise 50 kişinin altındadır.

1927 Yılında Erzurum’da köy’de yaşayanlar nüfusun %'de 85’i iken bu oran: 1990 yılında %'de 53, 2000 Yılında %'de 40, 2008 Yılında ise %'de 37'ye 2025 yılında ise % de 21 e düşmüştür. Köyde yaşayan nüfus hızla azalmakta ve köyler boşalmaktadır. Boşalan köyler ise harabeye dönmektedir.

Köylerde meydana gelen değişiklikleri takip ederek bilgileri sürekli güncel tutacağım. Yazamadığım köylerden de yeterli bilgi sahibi olduklarımı yazı dizisine ekleyeceğim.

Bu yazı dizisinin hazırlanmasında bilgiler aşağıdaki kaynaklardan derlenmiştir..

1- “YerelNET,”

2- Vikipedi “özgür ansiklopedi”,

3- İlçe Kaymakamlıkları “web siteleri”.

4- Web sitesi olan “Köylerin Web siteleri”

5- Köy Muhtarları

6- Facebook'da açılmış köy sayfaları.

AKYAZI KÖYÜ

 

Akyazı Köyü Ilıca’ya  bağlıdır. Erzurum’a uzaklığı 102 km., Ilıca’ya uzaklığı ise 89 km.dir.

Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi verilerine göre bugün nüfusu 102 kişi olan köyde, 2000 li yılların başında 160 kişi yaşamaktaydı.

6360 Sayılı Kanunla mahalleye dönüştürülen köyde tarım ve hayvancılık yapılmaktadır.

Köy Muhtarı Necati SUSAM olup, 0 532 151 19 47nolu telefon muhtara aittir.

AKPINAR KÖYÜ KARAYAZI

 

Akpınar Köyü Karayazı’ya bağlıdır. Erzurum'a uzaklığı 142 km., Karayazı’ya uzaklığı ise 78 km.dir.

Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi verilerine göre bugün nüfusu 34 kişi olan köyde, 2000 li yılların başında 110 kişi yaşamaktaydı.

6360 Sayılı Kanunla mahalleye dönüştürülen Akpınar Köyünde tarım ve hayvancılık yapılmaktadır.

Köy Muhtarı Reşit MASKAN olup, 0 442 564 20 21 nolu telefon muhtara aittir.

AKPINAR KÖYÜ İSPİR

Akpınar Köyü  İspir’e  bağlıdır. Erzurum'a  uzaklığı 88 km., İspir’e uzaklığı ise 61 km.dir.

Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi verilerine göre bugün nüfusu 15 kişi olan köyde, 2000 li yılların başında 97 kişi yaşamaktaydı.

6360 Sayılı Kanunla mahalleye dönüştürülen Akpınar  Köyünde meyvecilik, arıcılık, tarım ve hayvancılık yapılmaktadır.

Köy Muhtarı Hüseyin GÜREŞCİ   olup,  0 442 463 72 16 nolu telefon muhtara aittir.

AKÖREN KÖYÜ HINIS

 

Eski ismi Ağacaviran olan Akören Köyü Hınıs ’a bağlı olup, Erzurum’a uzaklığı 124 km; Hınıs’a uzaklığı ise 17 km.dir.

Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi verilerine göre bugün nüfusu 280 kişi olan köyde, 2000 li yılların başında 360 kişi yaşamaktaydı.

6360 Sayılı Kanunla mahalleye dönüştürülen Akören Köyünde tarım ve hayvancılık yapılmaktadır.

Köy Muhtarı Selman AYDIN olup, 0 537 767 50 55 nolu telefon muhtara aittir.

AKÖREN KÖYÜ AŞKALE

 

Eski adı Ağviran olan Akören Köyü Aşkale ‘ye bağlı olup, Erzurum’a uzaklığı 86 km, Aşkale ‘ye uzaklığı ise 33 km.dir.

Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi verilerine göre bugün nüfusu 65 kişi olan köyde, 2000 li yılların başında 135 kişi yaşamaktaydı.

Şehit Er Sami GÜVEN Akören köyünde doğmuştur.

Tarım ve Hayvancılık yapılan Akören Köyü 6360 Sayılı Kanunla mahalleye dönüştürülmüştür.

Köy Muhtarı Kerim ÖZEN olup; 0 534 660 69 30 nolu telefon muhtara aittir.

AKGÜNEY KÖYÜ

 

Eski adı Pokisor olan Akgüney Köyü İspir’e  bağlıdır. Erzurum'a  uzaklığı 147 km., İspir’e uzaklığı ise 35 km.dir.

Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi verilerine göre bugün nüfusu 30 kişi olan köyde, 2000 li yılların başında 136 kişi yaşamaktaydı. 

6360 Sayılı Kanunla mahalleye dönüştürülen Akgüney  Köyünde meyvecilik, arıcılık, tarım ve hayvancılık yapılmaktadır. 

Köy Muhtarı İbrahim YILMA   olup,  0 442 458 20 09 nolu telefon muhtara aittir.

AKGÖZE KÖYÜ

 

Akgöze Köyü Hınıs ’a bağlı olup, Erzurum’a uzaklığı 165 km; Hınıs’a uzaklığı ise 15 km.dir.

Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi verilerine göre bugün nüfusu 16  kişi olan köyde, 2000 li yılların başında 110 kişi yaşamaktaydı.

6360 Sayılı Kanunla mahalleye dönüştürülen Akgöze Köyünde tarım ve hayvancılık yapılmaktadır.

Köy Muhtarı Kamer GÖNÜL olup, 0 536 732 46 59 nolu telefon muhtara aittir.

AKÇAMELİK KÖYÜ

 

Akçamelik Köyü Hınıs ’a bağlı olup, Erzurum’a uzaklığı 180 km; Hınıs’a uzaklığı ise 30 km.dir.

Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi verilerine göre bugün nüfusu 160 kişi olan köyde, 2000 li yılların başında 350 kişi yaşamaktaydı.

6360 Sayılı Kanunla mahalleye dönüştürülen Akçamelik Köyünde tarım ve hayvancılık yapılmaktadır.

Köy Muhtarı Ramazan YILMAZ olup, 0 538 033 15 13 nolu telefon muhtara aittir.

AKBAYIR KÖYÜ HINIS

 

Akbayır Köyü Hınıs’a bağlıdır. Erzurum’a 174 km., Hınıs’a ise 24km. mesafededir.

Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi verilerine göre bugün nüfusu 87 kişi olan köyde, 2000 li yılların aşında 130 kişi yaşamaktaydı.

6360 Sayılı Kanunla mahalleye dönüştürülen Köyde tarım ve hayvancılık yapılmaktadır.

Akbayır Köyü Muhtarı Tahir ÇOŞKUN olup; 0 532 454 78 52 nolu telefon muhtara aittir.

AKARSU KÖYÜ

 

Akarsu Köyü Karayazı’ya bağlıdır. Erzurum’a 43 km., Karayazı'ya ise 13 km. mesafededir.

Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi verilerine göre bugün nüfusu 310 kişi olan köyde, 2000 li yılların başında 460 kişi yaşamaktaydı.

6360 Sayılı Kanunla mahalleye dönüştürülen köyde tarım ve hayvancılık yapılmaktadır.

Akarsu Köyünde Muhtar Tufan TUNÇ olup; 0 0537 847 08 97 nolu telefon muhtara aittir.

ALACA KÖYÜ HINIS

Eski adı Kızılkilise olan Alaca Köyü Hınıs’a bağlıdır. Erzurum’a 168 km., Hınıs’a ise 18 km. mesafededir.

Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi verilerine göre bugün nüfusu 140 kişi olan köyde, 2000 li yılların başında 220 kişi yaşamaktaydı.

6360 Sayılı Kanunla mahalleye dönüştürülen Köyde tarım ve hayvancılık yapılmaktadır.

Alaca Köyü Muhtarı Abdullah GÖLTEPE olup; 0 536 284 19 37 nolu telefon muhtara aittir.

ALACA KÖYÜ KÖPRÜKÖY

 

Alaca Köyü Köprüköy’e bağlıdır. Erzurum’a 78 km., Köprüköy ise 20 km. mesafededir.

Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi verilerine göre bugün nüfusu 1100 kişi olan köyde, 2000 li yılların başında 950 kişi yaşamaktaydı.

6360 Sayılı Kanunla mahalleye dönüştürülen Köyde tarım ve hayvancılık yapılmaktadır.

Alaca Köyü Muhtarı Zeki Ciğerli olup; 0 531 391 37 34 nolu telefon muhtara aittir.

AĞÖREN KÖYÜ

 

Ağören Köyü Ilıca Ilıca İlçesine bağlıdır. Erzurum’a uzaklığı 87 km., Ilıca’ya uzaklığı ise 72 km.dir.

Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi verilerine göre bugün nüfusu 150 kişi olan köyde, 2000 li yılların başında 157 kişi yaşamaktaydı.

6360 Sayılı Kanunla mahalleye dönüştürülen köyde tarım ve hayvancılık yapılmaktadır.

Köy Muhtarı Habip SEZER olup, 0 536 912 28 66 ve 0 442 623 25 15 nolu telefonlar muhtara aittir.

AĞCAŞAR KÖYÜ

 

Ağcaşar Köyü Köprüköy’e bağlıdır. Erzurum’a 74 km., Köprüköy ise 16 km. mesafededir.

Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi verilerine göre bugün nüfusu 678kişi olan köyde, 2000 li yılların başında 1100 kişi yaşamaktaydı.

6360 Sayılı Kanunla mahalleye dönüştürülen Köyde tarım ve hayvancılık yapılmaktadır.

Ağcaşar Köyü Muhtarı Mihrali ÖZAKÇIL olup; 0 539 961 8133 nolu telefon muhtara aittir.

AĞCALAR KÖYÜ

 

Ağcalar Köyü Pasinler'e bağlıdır. Erzurum’a 29 km., Pasinler'e ise 15 km. mesafededir.

Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi verilerine göre bugün nüfusu 204 kişi olan köyde, 2000 li yılların başında 350 kişi yaşamaktaydı.

6360 Sayılı Kanunla mahalleye dönüştürülen köyde tarım ve hayvancılık yapılmaktadır.

Ağcalar Köyünde Muhtar Muhammet Yaşar SARAÇOĞLU olup, 0 442 661 35 03 nolu telefon muhtara aittir.

AĞCAKENT KÖYÜ

 

Ağcakent Köyü Ilıca İlçesine bağlıdır. Erzurum’a uzaklığı 57 km., Ilıca’ya uzaklığı ise 44 km.dir.

Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi verilerine göre bugün nüfusu 65 kişi olan köyde, 2000 li yılların başında 106 kişi yaşamaktaydı.

Ağcakent Köyünde, sonradan minare eklenen 150 yıllık, yığma taştan inşa edilmiş bir cami bulunmaktadır.

6360 Sayılı Kanunla mahalleye dönüştürülen köyde tarım ve hayvancılık yapılmaktadır.

Köy Muhtarı Temel AYDIN olup, 0 538 051 3251 nolu telefon muhtara aittir.