16 Şubat 1916 günü Erzurum’un Ruslar tarafından işgal edilmesi ve Türk askerinin geri çekilmesi üzerine Pazaryolu'nda muhacirlik başladı. Meydanı boş bulan ve dirençle karşılaşmayan Rus birlikleri, 24 Şubat 1916 günü Pazaryolu'nu işgal etti. Rus işgali ile birlikte bölge Ermenilerin eline geçti.
Rusya' da 7 Kasım 1917 de patlak veren Bolşevik ihtilalinden kısa bir müddet sonra Ruslar geri çekilince, Rusların boşalttığı cephelere yerleşerek işgal altında kalan bölgelerdeki Müslümanları yok edip sayısal üstünlük kurmak isteyen Ermeniler, general rütbesi verilen Antronik tarafından sevk ve idare edilen taşnak komiteleri ile Türkleri kitle halinde imhaya başladılar.
Ermeni mezalimi bölgeye Kazım Karabekir komutasındaki 1. Kafkas Kolordusu öncü birlikleri ve milis güçlerinin girdiği 3 Mart 1918 gününe kadar devam etti.