11 Kasım 2012 Pazar

Mürsel BAKÜ (1881-1945)


Mürsel Bakü; 1881 yılında Erzurum'da doğdu. 1904'de Harp Akademisi'ni bitirdi. I. Dünya Savaşı sonundaki dönemde Batum'da 5. Kafkas Piyade Tümeni komutanlığı yaptı.

Eylül 1918'de Nuri Killigil Paşa'nın komutasındaki Kafkas İslam Ordusu ile Bakü Muharebesi'ne katılarak, Bakü'nün Ermeni Taşnak'larından ve Bolşevik'lerden kurtulmasını sağladı.  28 Mayıs 1918'de kurulmuş olan Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti hükümetinin sancağını, Bakü'de göndere çekerek,  hükumetin Gence'den Bakü'ye taşınmasını sağladı.

Birinci Dünya Savaşı'nın bitiminde İngilizler tarafından tutuklandı ve Malta sürgünleri arasında yer aldı. Dönüşünde Anadolu'ya geçerek Kurtuluş Savaşı'na katıldı. Büyük Taarruz'da Mirliva olarak (günümüzde tuğgeneral ile tümgeneral rütbelerine eşit askeri rütbe)  1. Süvari Tümeni'ne komuta etti.

Mürsel Bakü; 9 Eylül 1922 sabahı, 1. Süvari Tümeni'nin komutanı olarak İzmir'e ilk giren Türk generali ve birliklerin komutanıdır.

Cumhuriyetin ilanından sonra da 7. Kolordu Komutanlığına getirilerek, Şeyh Said İsyanının bastırılmasında hizmeti olan Mürsel Bakü, TBMM’de  8. Dönem  Kocaeli milletvekilliği yapmış ve  2 Şubat 1945 tarihinde  İstanbul'da vefat etmiştir.