3 KÜMBETLER SİT ALANI

Erzurum Yakutiye Belediyesi tarafından hazırlanarak Devlet Planlama Teşkilatı tarafından onaylanan proje kapsamında 16 Aralık 2011 tarihinde; 3 Kümbetler ve çevresi toplam 50 bin metrekarelik bölge sit alanı olarak ilan edildi.

MİNE YALÇIN (1944---)

Mine YALÇIN 1944 yılında Erzurum'da doğdu, 1963 yılında İstanbul Belediye Konservatuvarına girdi. Konservatuvarda Adnan Ataman yönetimindeki THM korosu ile Neriman Tüfekçi yönetimindeki Musiki Kültür Derneği çalışmalarına katıldı.

1966 yılında TRT'nin açtığı THM stajyer ses sanatçılığı sınavını kazanarak radyo çalışmalarına başladı. 1969 yılında kadroya geçti ve solist unvanını aldı. 2009 yılında TRT den emekli olan Mine Yalçın aşağıdaki türküleri THM Repartuarına kazandırdı.

Derlediği Türküler;

Bahçaya Biber Ektim, Gıcılar Kavak Gıcılar, Ne Ağlarsın Benim Zülfü Siyahım, Yüce Dağ Başında Yanar Bir Işık.

Notaya Aldığı Türküler,

Çıkdım Dağların Başına, Gıcılar Kavak Gıcılar, Ne Ağlarsın Benim Zülfü Siyahım, Yüce Dağ Başında Yanar Bir Işık.

NEBAHAT ŞİMŞEK (1959----)

Nebahat Şimşek 1959 yılında Erzurum'da doğdu. Ailesinin 1963 yılında İstanbul'a göç etmesi üzerine İlkokul, Ortaokul ve Liseyi İstanbul'da bitirdi. Küçük yaşlarda Türk Halk Müziğine karşı ilgi duydu. Annesinden ve aile çevresinden duyduğu türküleri, özellikle Erzurum Yöresi türkülerini söylemeye başladı.

1976 yılında TRT İstanbul Radyosunda açılan Amatör Sesler Sınavında başarılı olan Nebahat Şimşek, zaman zaman Radyo sazları eşliğinde yöresinin türkülerini okudu. Erzurum Ovaları (Şal Gara Şalvar Gara) ve Bir  Dilim İki Dilim Üç Dilim Elma adlı türkülerini kaynak kişi olarak THM Repertuvarına kazandırdı.

OSMAN MAVİOĞLU (1934-1998)

Osman Mavioğlu; 1934 yılında Erzurum'da doğdu. İlkokulu bitirerek Tef, Darbuka, Davul gibi vurmalı sazları çalmayı öğrendi. 1961 yılında TRT Erzurum Radyosunda ritim saz sanatçısı olarak göreve başlayarak, 1981 yılında İstanbul  Radyosu'na atandı.

1998 yılında vefat eden Osman Mavioğlu; Çayır İnce Biçemedim (Osman Ağa), Dahlenk (Taklitli Oyun Havası) ve Gelin Çıkarma Havalarını kaynak kişi olarak TRT repertuvarına kazandırdı.  

MAKİNİST UYUMA

Çocukluğumuzun Erzurum'unda sinemanın önemli bir yeri vardı. Günlük gazetelerin 3-4 günde ancak elimize geçtiği günlerde radyodan sonra bizleri dış dünyaya bağlayan bir zaman tüneli idi sinemalar. Hepimiz gösterilen filmde kendimizi bir kahramanla özdeşleştirirdik, ve genelde o kahraman filmin esas oğlanı olurdu. Sinemadan çıktığımızda sokak aralarında veya bacalarda filmde gördüklerimizi uygulardık. 

Gösterilen filmler ailece ve çoluk çocuk gidilecek türdendi,  kültür yozlaşması henüz başlamamıştı. Yerli olsun, yabancı olsun filmlerde sakıncalı sahneler olmazdı. Demekki müthiş bir denetim mevcuttu.

Önceleri; Tümen Sineması, Doğu Sineması, Gazi İlkokulu Sineması, Halkevi Sineması, Saray Sineması ve Kültür Kurumu İlkokulunun Vakıf Evleri tarafındaki yan sokağı içerisinde Erzurum'un ilk açık hava sineması mevcuttu. Daha sonra Arı, Gürpınar ve Güneş Sinemaları açıldı. 

Halkevi Sinemasında daha ziyade belgesel nitelikte, halk ile öğrencilerin belirli konularda bilgilendirilmesini sağlayacak filmler gösterilirken; Gazi İlkokulu Sineması ikinci vizyon yerli filmler getirirdi. Arı ve Gürpınar Sinemaları ise faaliyete geçer geçmez Erzurum birinci vizyon filmler ve galalarla tanışmaya başladı. Rahmetli Cahit Gürpınar ve firması Dadaş Film ise bu konuda adeta lokomotif oldu. "Mezarımı Taştan Oyun Filminin galası için Erzurum'un Hüseyin Peyda'yı ağırlaması o günlere rastlar.

Erzurum Sinemalarında genelde asla uyulmayan yasaklar olurdu! Gündüz ve gece ayni film gösterilmesine rağmen matineye (gündüz gösterimi) çoluk, çocuk alınırken suarede (gece gösterimi) belediyenin koyduğu bir yaş sınırı vardı,belli bir yaşın altı alınmazdı ancak buna uyanda olmazdı. Rahmetli dedemin bilet aldığı halde beni paltosunun altına saklayarak içeri soktuğunu ve Refik amcanın da görmemezlikten geldiğini çok iyi hatırlarım.  Birde sigara  yasağı! Asla uyulmayan o komik yasağı unutmamak gerek. Lambalar söner sönmez daha film başlamadan sigaralar yakılırdı. Hemde yasakları uygulamak amacıyla her sinemaya görevli olarak giren belediye zabıtaları (çarşı ağaları) en başta sigaralarını yakan olurlardı. Sigara dumanı; sinema makinesinden perdeye ulaşmaya çalışan ışık huzmesinin arasından tavana doğru simsiyah bir bulut gibi yükselmeye  başlardı. Çarşı ağası kendi sigarasını avuç içi yaparak sağa sola göstermelik "hop-mop" derdi  ama kendisi dahil herkes bildiğini okurdu.

Fazla acıklı Türk  Filmlerinde Güneş Sineması kadınlara özel  matine uygulardı. Film ağlatacak bir film ise rahat ağlasınlar diye çarşamba günleri saat 14.00 de Bayanlar Matinesinde yalnız bayanlara gösterilirdi. Hülya Koçyiğit'li "Vurun Kahpeye" filminden çıkacak yengemi beklerken bayanların tümünün ağlayarak dışarı çoktığını hatırlarım.

Ve es kazara gösterim esnasında film kopmasın! Tempo halinde ayaklar yere  vurulur, çalabilenler ıslık çalar, ıslık çalamayanlar ise "makinist uyuma" diye bağırırdı. Taki film yeniden başlayıncaya kadar.

1964 yılında Arı Sineması açılmış ve  Kirk Douglas'lı "Spartaküs" filmi ile gösterime başlamıştı. Ayni günlerde yaklaşan karne ve sınav dönemi nedeni ile 4 ncü sınıf öğrencisi olduğum Erzurum Erkek Sanat Entitüsü idaresi yaptığı bir duyuru ile sınav haftası boyunca sinemalara gidilmesini yasaklamıştı. İşime gelmediği içinde bu yasağı haliyle büyüklerimle paylaşmamıştım. Film kadar uzun süre inşasını ve açılışını beklediğimiz  Erzurum'un en modern ve yeni sinemasını da merak etmekteydim. Akşam yemeğinden sonra dedemle sinemanın yolunu tuttuk, bilet kontrolünden geçer geçmez müdür yardımcılarımızdan Faik bey ile burun buruna geldik. Faik bey bana hiddetle bakarken ben dedeme bir çırpıda durumu anlattım ve rahmetli burada kal diyerek Faik beyin yanına gitti. Yanıma döndüğünde ise bana kırıldığı her halinden belli idi. Film boyunca ve ara verildiğinde benimle hiç konuşmadı, eve dönerken ise yol boyunca bana nasihat etti, kendisini utandırdığımı belirtti. Faik bey ile ne konuştuklarını ise asla anlatmadı, işin tuhafı okulda Faik beyde hiç bir şey olmamış gibi davrandı.

İLK ŞEHİR BANDOSU

Erzurum Halkevi bünyesinde oluşturulan Halkevi Bandosu, 18 Kasım 1937 tarihinde elemanları Erzurum Belediyesi itfaiye kadrosuna itfaiyeci olarak alınarak bando, Erzurum Şehir Bandosu adı altında faaliyete başladı.

17 KASIM 1958 ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ ŞAİR NEFİ İLKOKULUNDA EĞİTİME BAŞLADI

Cumhuriyetimizin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk 1 Kasım 1937 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisinde yaptığı yasama yılı açış konuşmasında; Batı Anadolu'da İstanbul Üniversitesi ve İstanbul Teknik Üniversitesi, Orta Anadolu'da Ankara Üniversitesi gibi Doğu Anadolu'da da iyi bir Üniversite açılmasının gerekliliğine değinmişti.

Yıllar sonra Atatürk'ün bu arzusu gerçekleştirilerek Erzurum'da Atatürk Üniversitesinin temeli 23 Temmuz 1957 tarihinde atıldı, binaların inşası hızla sürerken 17 Kasım 1958 tarihinde Şair Nef-i Ortaokulu binasında ise Atatürk Üniversitesi Ziraat ve Fen - Edebiyat Fakülteleri ile fiilen öğretime başladı.

Günümüzde 3000 dekarlık kampus içerisinde 850.000 m² kapalı tesisle aşağıdaki enstitü, yüksek okul ve fakültelerle eğitim ve öğretime devam edilmektedir.

Ziraat Fakültesi (1957), Fen Fakültesi (1958), Edebiyat Fakültesi (1958), İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi (1964), Tıp Fakültesi (1965), Diş Hekimliği Fakültesi (1970), İlahiyat Fakültesi (1970), Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi (1982), Mühendislik Fakültesi (1982), Güzel Sanatlar Fakültesi (1992), İletişim Fakültesi (1997), Eczacılık Fakültesi (1997), Veteriner Fakültesi (1997), Hukuk Fakültesi (2006), Oltu Yer Bilimleri Fakültesi (2008), Sağlık Bilimleri Fakültesi (2009), Mimarlık ve Tasarım Fakültesi (2010), Açıköğretim Fakültesi (2010), Su Ürünleri Fakültesi (2010), Turizm Fakültesi (2011), Oltu Beşeri ve Sosyal Bilimler Fak. (2015), Spor Bilimleri Fakültesi (2015), Yabancı Diller Yüksek Okulu (2006), Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı (2011), Erzurum Meslek Yüksekokulu (1981), Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu (1991), Aşkale Meslek Yüksekokulu (1993), Oltu Meslek Yüksekokulu (1993), Pasinler Meslek Yüksekokulu (1993), İspir Hamza Polat Meslek Yüksekokulu (1995), Narman Meslek Yüksekokulu (1995), Hınıs Meslek Yüksekokulu (1998), Horasan Meslek Yüksekokulu (2009), Tortum Meslek Yüksekokulu (2009), Şenkaya Meslek Yüksekokulu (2009), Adalet Meslek Yüksekokulu (2010), Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü (1977), Fen Bilimleri Enstitüsü (1982), Sağlık Bilimleri Enstitüsü (1982), Sosyal Bilimler Enstitüsü (1982), Güzel Sanatlar Enstitüsü (1992), Türkiyat Araştırma Enstitüsü (1992), Eğitim Bilimleri Enstitüsü (2010), Kış Sporları Enstitüsü (2015).

14 KASIM 1960 SARAY SİNEMASI YANDI

  

ERZURUM İSTİHSAL-İ VATAN CEMİYETİ

5 Kasım 1918 Erzurum’da Süleyman Necati Bey ve arkadaşları tarafından İstihsal-i Vatan Cemiyeti kuruldu. Ancak cemiyet aydınlar ve halk tarafından yeterli ilgi görmedi durgunluk 10 Mart 1919 tarihine kadar devam etti. Celalettin Arif Bey, Cevat Dursunoğlu ve Erzurum ileri gelenlerinin gayreti ile halkın ilgisini çekmeye başladı. 

10 Mart 1919 tarihinde yapılan kurultay ile Cemiyetin reisliğine Hacı Fehim İbrahimhakkıoğlu, muhasipliğe Süleyman Necati Bey, kâtipliğe de Cevat Dursunoğlu seçildi. Cemiyet Erzurum için silahlı müdafaa kararı aldı. Cemiyetin ilk icraatı ise İzmir'in işgali neticesinde Erzurum'da tertiplediği büyük Erzurum Mitingi oldu. Cemiyetin faaliyetleri Erzurum Kongresine kadar devam etti.

2 KASIM 2004 TÜRKİYE'NİN EN BÜYÜK BAYRAĞI AZİZİYE TABYASINA ÇEKİLDİ

REMZİ DANE (1939-2005)

Remzi Dane; 1939 yılında Erzurum'da doğdu, Ortaokul ikinci sınıfa kadar okuyarak, eğitime devam etmedi ve Türk Halk Müziği ile ilgilendi, bar öğrendi.

1963 yılından itibaren TRT Erzurum Radyosu'nda Türk Halk Müziği Ses Sanatçısı olarak göreve başlayarak, yaptığı çalışmalarla; Çayıra Serdim Halı, Gına Alayım Gına, Kuş Burnu Pürlenir mi, Gınayı Ezerler Tasda adlı türküleri kaynak kişi olarak THM Repertuvarına kazandırdı.

TRT Kurumundaki görevinden 2001 yılında emekli olan Remzi Dane 2005 yılında vefat etti.

SELAHATTİN YETİMOĞLU(1926-1972)

Selahattin Yetimoğlu; 1926 yılında Erzurum'un Şenkaya İlçesinde doğdu. İlk ve orta öğrenimini Şenkaya'da bitirdikten sonra Kars Cılavuz Köy Enstitüsüne girerek, 1944 yılında mezun oldu ve öğretmen olarak çalıştığı yörelerde Türk Halk Müziği incelemeleri ve derlemeleri yaptı. 

Al At'ta Yeşil Kolan ve Giderim Bu Düzünen" adlı türküleri TRT repertuvarına kazandıran Selahattin Yetimoğlu 27 Aralık 1972 tarihinde vefat etti.

SIRMA GÜNAYDIN (1919-1985)

Sırma Günaydın; 1919 yılında Aşkale’nin Sos  Köyü'nde doğdu, 1999 yılında  vefat etti. Aşkale yöresinde ve köyünde öğrendiği; Öte Geçe Bu Geçe,  Gara Çuhalım Oğlan,  Bu Gece Ay Doğacak, Gara Guş Yuva Yapmış, Dağda Darı Harmanı, Yılan Akar Gamışa,  Tarla Tumbu Yumuşak ve Daldala Daldala Dal Ben Olaydım adlı türküleri  kaynak kişilik yaparak THM Repertuvarına kazandırdı. 

SUZAN KIRMIZI (1964----)

Suzan Kırmızı; 1964 yılında Erzurum Pasinler Esendere Köyünde doğdu.  1977 yılında ailesi ile birlikte Erzurum'dan İzmir'e göç etti. 1982 yılında İzmir TRT Radyosunun sınavlarına kendi derlediği türküler ile katıldı.

Bir İnce Yağmur Yağar, Bu Göçü Burdan Yükledim ve  Yol Aşağı Düz Gider isimli Erzurum yöresi türkülerini THM Repertuarına kazandırdı.

ŞEFİK TORUNGİL (1930-1993)

Şefik Torungil; 1930 yılında Erzurum'da doğdu, ilkokulu bitirdikten sonra kunduracı olan dayısının yanına verildi. Sesi güzel olan ve  bağlama çalan dayısından etkilenerek Türk Halk Müziğine yöneldi. 

Derneklerde halk müziği çalışmalarına katıldı.  Türk Halk Müziği repertuarına, kaynak kişi olarak; Ağ Deveyi Düzde Gördüm, Bir Gurşun Atacağım, Çay Başında Bir Kuş Var, Çitin Ucu Değirmi ve Kavak Uzanır Gider (Bak Böyle) türkülerini kazandırdı.

1993 yılında hayatını kaybetti.

ERZURUM LİSESİ BELGESELİ

ERZURUM LİSESİ BELGESELİ (1930-1960)

ERZURUM LİSESİ BELGESELİ (1960 -1970 )

ERZURUM LİSESİ BELGESELİ (1970-1980)

ŞERAFETTİN DEĞİRMENCİ (1912-1976)

Şerafettin Değirmenci; 1912 yılında Aşkale'ye bağlı Çiftlik Köyünde doğdu marangoz ve doğramacı olarak yetişti. Mesleği dışında edebiyat ve müzikle ilgilendi.

Şerafettin Değirmenci; Hafız Faruk Kaleli, Celal Güzelses, Kolağası Rıza Bey, Sadi Akatay gibi döneminin önemli müzik adamları ile çalışmalar yaptı ve meşklere katıldı. Derlediği Felek Sillesini Yüzüme Çaktı ve Göçer İken Bir Kız Aldım Göçerden isimli uzun havaları THM Repertuvarına kazandırdı.

Şerafettin Değirmenci 1976 yılında hayatını kaybetti

YAŞAR ERZİNCAN (1948----)

Yaşar Erzincan; 1948 yılında Erzurum'un Aşkale İlçesi'ne bağlı Dallı Köyü'nde doğdu.  Sürekli Köyünde ve ilçesi Aşkale’de yaşayarak, küçük yaşlardan itibaren yöresinin düğün ve eğlencelerini izledi.  

Yaşar Erzincan; Usta çırak ilişkisi içerisinde; Mustafa Erdoğan Dede, Mürteza Dede, Mecbure Tosunoğlu, Hamit Kurç, Hatayi Çetin ve Müslime Zorlu’dan  türkü repertuvarını geliştirdi. Yaşı ilerledikçe,  repertuvarı  zenginleştikçe  düğün ve eğlencelerde  mahalli sanatçı olarak öğrendiklerini seslendirdi.

Kaynak Kişi olarak; Bu Dağları Ben Gezdim,  Gine Kırcalandı Dağların Başı ve Uzun Avlu  Çift Sandık türkülerini THM Repertuvarına kazandırdı.

ZAFER ACAR (1951----)

Zafer Acar,1951 yılında Erzurum'un Oltu ilçesinde doğdu. İlkokulu ve Ortaokulu Oltu’da okuyarak 1972 yılında Erzurum Yavuz Selim İlköğretmen Okulundan, 1978 yılında Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü Müzik Bölümünden mezun oldu.

İlk Türk Halk Müziği çalışmalarına Ortaokul yıllarında başlayarak bağlama çalmasını öğrenen Zafer Acar, sık sık Cahit Uzun ve Arif Sağ'ı dinleme fırsatı bularak onlardan etkilendi.  Oltu ve çevre köyleri    kına geceleri  ve düğünlerinden türküler derledi. 

Günümüzde öğretmenlik yapmaya devam eden Zafer Acar Oltu yöresine ait ; Al Şalım Mavi Şalım, Giderken Eyle Beni, Karanfili Gül Dalına Değende ,  Merdivenden Yukarı , Su Goydum Su Tasına, Şu Oltu'nun Taşını, Yoncayı Bellediler, Köylük Yerden Köşk Gelir türkülerinin THM Repertuvarına kazandırılmasını sağladı.

ZEYNEL DEMİR

Dr. Zeynel Demir; 8 Şubat 1972 tarihinde Erzurum'da doğdu, çok küçük yaşlarda ailesinden ilk saz eğitimini alarak saz çalmayı öğrendi. 1990 yılında Ege Üniversitesi Devlet Türk Musikisi Konservatuvarı Temel Bilimler Bölümü'nü kazandı. Üniversitede okurken, 1993 yılında üniversiteler arası Türk Halk Müziği koro yarışmalarında solo çalgı dalında Türkiye birinciliği ödülü aldı.

1993-1995 yılları arası TRT'de saz sanatçısı olarak görev yapan Dr. Zeynel Demir, 1995 yılında Ege Üniversitesi Devlet Türk Musikisi Konservatuvarından mezun olarak, ayni bölümde yüksek lisans programı ile birlikte araştırma görevlisi olarak göreve başladı.

Grup Mecaz’ı kurarak yurt içi ve yurt dışı yarışmalara katıldı; 1997 yılında İngiltere-Middlesborough uluslararası folk müzik ve dans yarışması Dünya Birinciliği ödülü, 2000 yılında İngiltere-Langollen uluslararası folk müzik ve dans yarışması Dünya İkinciliği ödülü, 2000 yılında Polonya Zakopane uluslararası folk müzik yarışmasında Dünya Birinciliği, 2003 yılında Antalya Üniversiteler arası THM Koro yarışmalarında Klasik Koro dalında Türkiye Birinciliği, 2003 yılında Antalya Üniversiteler arası THM Koro yarışmalarında Solo Ses dalında Türkiye birinciliği, 2003 yılında Antalya Üniversiteler arası THM Koro yarışmalarında Solo Çalgı dalında Türkiye üçüncülüğü, 2003 yılında Antalya Üniversiteler arası THM Koro yarışmalarında Toplu Sazlarla İcra dalında Türkiye ikinciliği, 2005 yılında Bodrum Üniversiteler arası THM Koro yarışmalarında Düzenlemeli Koro dalında Türkiye Birinciliği, 2005 yılında Bodrum Üniversiteler arası THM Koro yarışmalarında Klasik Koro dalında Türkiye Birinciliği, 2005 yılında Bodrum Üniversiteler arası THM Koro yarışmalarında Solo Çalgı dalında Türkiye Birinciliği, 2005 yılında Bodrum Üniversiteler arası THM Koro yarışmalarında Toplu Sazlarla İcra dalında Türkiye Birinciliği, 2006 yılında Bodrum Üniversiteler arası THM Koro yarışmalarında Klasik Koro dalında Türkiye Birinciliği, 2006 yılında Bodrum Üniversiteler arası THM Koro yarışmalarında Solo Çalgı dalında Türkiye Birinciliği, 2006 yılında Bodrum Üniversiteler arası THM Koro yarışmalarında Toplu Sazlarla İcra dalında Türkiye Birinciliği kazandı.

1999 yılında Osmanlı İmparatorluğu'nun 700'üncü kuruluş yılı kutlamaları münasebetiyle Dışişleri Bakanlığı Kültür Dairesi bünyesinde başta Avrupa Ülkeleri olmak üzere birçok dünya ülkesinde verilen konser ve halk oyunları gösterilerinde müzisyen ve solist olarak görev aldı. "Night of The Sultans" ve "Anatolian Sun" dans topluluklarının müziklerinin hazırlanmasında yönetmenlik ve aranjörlük yaptı.

Halen Ege Üniversitesi Devlet Türk Musikisi Konservatuvarı Türk Halk Müziği Ana Sanat Dalı Ses Eğitimi Bölümü öğretim üyesi olarak görev yapan Dr. Zeynel Demir, Bilecik yöresinden Mavili Mavili Mor Çiçek türküsünü derledi ve notaya aldı.

MUSTAFA GÜNAYDIN (1940----)

Mustafa Günaydın; 1940 yılında Erzurum'da doğdu, İlk ve orta öğrenimini Erzurum’da yaparak, askerlik hizmetinden sonra İstanbul'a yerleşti ve Aksaray Musiki Cemiyetinde müzik eğitimine başladı. 1964 yılında İstanbul Belediye Konservatuvarı sınavını kazanarak konservatuvara girdi, 1966 yılında TRT İstanbul Radyosuna saz sanatçısı olarak göreve başladı.

1 Ağustos 2005 tarihinde TRT'deki görevinden emekli olan ve Türkiye’nin en önemli divan sazı ustalarından biri olduğu kabul edilen Mustafa  Günaydın, birçok halk türküsünü araştırarak TRT repertuvarına kazandırmış ve unutulmasını önlemiştir.

Kaynak Kişi Olduğu Türküler:
ARABAM MAZILIDIR, EVLERİNİN ÖNÜ YOLDUR, KALK GİDELİM ŞÖYLESİNE

Derlediği Türküler:
ARABAM MAZILIDIR,vBU DAĞDA OT BİTMEZ Mİ,
BULGAR DAĞINDA YATARIM, DAĞDA KÜZE ENDİRDİM, FERİZLERİN GÜLLERİ, GEDİKDE DUVAK ALLANIR, GİDEREM BU DÜZÜNEN, KALK GİDELİM ŞÖYLESİNE, KÖPRÜNÜN ALTI DİKEN, MATARAYI DOLDURDUM, PINAR BAŞINDA DURMA

Notaya Aldığı Türküler:
ARABAM MAZILIDIR, BU DAĞDA OT BİTMEZ Mİ,
BULGAR DAĞINDA YATARIM, DAĞDA KÜZE ENDİRDİM, EVLERİNİN ÖNLERİ SARI KARINCA,
FERİZLERİN GÜLLERİ, GEDİKDE DUVAK ALLANIR,
GİDEREM BU DÜZÜNEN, KÖPRÜNÜN ALTI DİKEN,
MATARAYI DOLDURDUM, MENDİLİ OYALADIM,
PINAR BAŞINDA DURMA 

MUSTAFA ACAR (1970----)

 Mustafa ACAR; 30 Haziran 1970 tarihinde Erzurum’da doğdu, ilk ve orta eğitimini Erzurum’da tamamlayarak 1992 yılında TRT Ankara Radyosu THM korosunda akitli bağlama sanatçısı olarak göreve başladı ve 1999 yılında kadroya geçti. 

Mustafa ACAR TRT Ankara Radyosundaki çalışmaları dışında HAMOY (Halk Müziği Araştırma Derneği) bünyesinde gençlerle halk müziği çalışmaları yapmaktadır.

NECATİ SAMANCI (1953----)

Necati Samancı; 15 Mart 1953 tarihinde Erzurum’da doğdu. İlk, Orta ve Lise tahsilini Erzurum’da yaptı. Erzurum Ticaret Lisesinden mezun olduktan sonra Ankara İktisadi ve Ticari ilimler akademisi  İşletme-Muhasebe bölümünü bitirdi.

Ortaokul yıllarında bağlama çalarak müzik hayatına başladı. Erzurum Radyosu bünyesinde kurulan amatör TSM korosunda nota, solfej, nazariyat ve tanbur eğitimi aldı. 1986 Nisan ayında TRT Erzurum radyosu TSM korosu kadrosu için açılan “yetişmiş sanatçı” sınavını kazanarak, 1 Kasım 1986 tarihinde Tanbur sanatçısı olarak göreve başladı. 

12 Ağustos 1996 tarihinde TRT Ankara Radyosuna atandı. Yurt içi ve yurt dışında Tasavvuf Müziği konserlerinin koordinatörlüğünü yapan Necati Samancı halen TRT Ankara Radyosunda görev yapmaktadır.    

OKYAY KÖSEGİL (1962----)

Okyay KÖSEGİL; 1962 yılında Erzurum’da doğdu. Eğitimini Erzurum’da tamamlayarak liseyi bitirdi. Öğrenciliği süresince Erzurum'daki müzik derneklerinde çalışmalara katıldı. Suat Işıklı ve Fuat Lehimler’den ders alarak kendini yetiştirdi. Askerlikten sora 1981 yılında TRT Erzurum Radyosu Yurttan Sesler Korosuna Türk  Halk Müziği saz sanatçısı olarak girdi.

Halen TRT İstanbul Radyosunda saz sanatçısı olarak görev yapan Okyay Kösegil derleyerek ve notasını yazarak TRT repertuarına bir çok eser kazandırdı.

Derlediği Türküler: BASSO (Basma), ÇİMEN ÇİÇEK, ÇOBAN ALİ, KAZ KAZ, LURKE, MEYRİKO (Meyrem), PAPBURİ (Örük), TİLLARA,  YÜKSEL BARI, ZEYNİKO.

Notaya Aldığı Türküler: BASSO (Basma), BERDE HALAYI, ÇİMEN ÇİÇEK, ÇOBAN ALİ, GELİN HAVASI, HOŞ BİLEZİK, KAZ KAZ, LURKE,  MEYRİKO (Meyrem), PAPBURİ (Örük),  TEMİR AĞA, TİLLARA,  UZUNDERE, YÜKSEL BARI, ZEYNİKO.

SIRRI ATALAY (1919-1985)

Sırrı Atalay;  Ardahanlı bir ailenin çocuğu olarak 1919 yılında Hasankale’de doğdu.  Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesini bitirerek bir süre yargıçlık, savcılık ve serbest avukatlık yaptı. 1950-1960 yılları arası Kars milletvekilliği ile 1961-1980 yılları arasında ise yine Kars’tan  senatör olarak TBMM’de bulundu.

Türkiye Cumhuriyeti tarihinin aralıksız en uzun süre görev yapmış parlamenterlerinden biri olan ve Aralık 1964-Şubat 1965 tarihleri arasında   kısa bir süre adalet bakanlığı da yapan Sırrı Atalay;  1977-1979 yılları arasında Cumhuriyet Senatosu Başkanlığı görevini yürüttü o dönem rahatsızlanan Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk’e 3 ay  vekalet etti.

Sırrı Atalay 12 Eylül askeri darbesi sonrası Çanakkale Zincirbozan'da genel gözetim altına alındı.  9 Eylül 1985 tarihinde vefat etti. Zincirbozan'da yazdığı anıları ölümünden sonra Hikmet Bila tarafından derlenerek Bir Ömür Politika (1986) adıyla yayımlandı.

EDİP OSMAN SOMUNOĞLU (1904-1982)

Edip Osman Somunoğlu; 1904 yılında Erzurum’da doğdu. İlk ve orta öğrenimini Erzurum’da tamamlayarak, Erzurum Lisesinden mezun oldu 1927 yılında İstanbul Tıp Fakültesine girdi. 1933 yılında burayı hekim olarak bitirerek,  Tercan Hükumet Tabipliğine atandı.

1935-1936 yılları arasında yedek subay olarak askerlik görevini yaptıktan sonra  Trabzon Akçaabat Hükumet Tabipliği, 1946 yılında Gümüşhane Sağlık ve Sosyal Yardım Müdürlüğü,  1949 yılında Denizli Sağlık Müdürlüğü görevlerinde bulundu. 1955 Yılı Aralık ayında Erzurum Belediye Başkanlığı’na seçilerek;  27 Mayıs 1960 İhtilaline kadar Erzurum Belediye Başkanlığı yaptı. 1960 yılında Trabzon Sağlık Müdürlüğü’ne atandı. 1964 Yılında emekliye ayrılarak Erzurum Senatörü olarak TBMM’ye girdi.

1965-1967 yılları arasında Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı olarak görev yapan Edip Osman SOMUNOĞLU 2 Ağustos 1982 tarihinde vefat etti.

VASFİ MAHİR KOCATÜRK (1907-1961)

Vasfi Mahir Kocatürk; 1907 yılında o yıllarda Erzurum’a bağlı bir ilçe olan Gümüşhane'de dünyaya geldi. ilköğrenimini İstanbul Koca Mustafa Paşa Numune Mektebi'nde tamamladı. 1921 yılında Darüşşafaka'ya girdi ve lise öğrenimini bu okulda tamamladı. Mülkiye'ye devam ederek 1930 yılında mezun oldu ve öğretmenliğe başladı.

Ankara, Edirne, Kastamonu, Malatya ve Eskişehir Liselerinde edebiyat öğretmenliği, Malatya ve Eskişehir Lisesi'nde okul müdürlüğü yaptı. 1944'te İstanbul'a yerleşti. Haydarpaşa Lisesi'nde öğretmenlik, Darüşşafaka'da okul müdürlüğü yaptı. 1948'de Milli Eğitim Bakanlığı'nda müfettiş oldu, ertesi sene İzmir'e tayin edildi.

1950 yılında Gümüşhane milletvekili seçilen Kocatürk, 1954'te seçimi kaybedince siyaseti bıraktı, Gazi Eğitim Enstitüsü'nde öğretmenliğe döndü. Türk edebiyat tarihi alanında çalışmalara yoğunlaşan Kocatürk, Türk Edebiyat Tarihi adlı yapıtı üzerinde çalışmaktayken 17 Temmuz 1961 günü hayatını kaybetti.

Şiir Kitapları;

Tunç Sesleri (1935), Geçmiş Geceler (1936), Bizim Türküler (1937), Ergenekon (1941), Hayat Şarkıları (1965)

Manzum Oyunları;

Yaman (1933), Sanatkar (1965)

Araştırma-İnceleme Eserleri;

En Güzel Türk Manileri (1933), Lafonten Hikayaleri (1934), Fransız Edebiyatı (1934), Şâheserler Antolojisi (1 cilt, 1934-1939), Yeni Türk Edebiyatı (1936), Divan Şiiri Antolojisi (1947), Osmanlı Padişahları (1949), Metinlerle Türk Edebiyatı I, II, III (1952), Türk Edebiyatı Şâheserleri (1955)
Tekke Şiiri Antolojisi (1955), Metinlerle Edebiyat (1955), Namık Kemal (1955), Şiir Defteri (1958)
Hikâye Defteri (1958), Namık Kemal'in Şiirleri (1959), Ziya Paşa'nın Şiirleri (1959), Saz Şiiri Antolojisi (1963), Türk Nesri Antolojisi (1963), Meşhur Beyitler (1963), Türk Edebiyat Tarihi (1964),Türk Edebiyatı Antolojisi (1967)

Çevirileri;

La Fontaine’den Hikâyeler (1934), Şarkılar Kitabı (Heinrich Heine, 1948), Elem Çiçekleri (Baudelaire, 1957)

Şairin Ölümü isimli şiiri.

Şairin ölümü

Ne bir damla gözyaşı, ne yerde yaslı bir mum;
Hazin, loş odalarda ölümü sevmiyorum.
Bir çığ sesiyle nasıl inlerse bir uçurum
Benim öyle verecek kalbim son nefesini.

Titreyen dallarını açıp göklere kadar,
Hıçkıracak ney gibi sülün boylu kavaklar,
Talihimin göğsümde hapsettiği canavar
Derin çıtırtılarla kıracak mahpesini.

Ardımda binbir gönül, ıstırabımdan derin,
Matemini tutacak bir mukaddes kederin;
Ölümün gösterecek dünyaya ölümlerin
Hem en şereflisini, hem de en mukaddesini.

Gözlerim çektiğimi ifşa etmese bile
Kalbimden ayrılınca ruhum gelecek dile:
Yüzbin yıllık kâinat hummalı bir vecd ile
Dinleyecek ilk defa ıstırabın sesini.

Her gün bir parça daha fazla yalçınlaşarak
Bir uçurum olunca bana sevdiğim kucak,
Fırtınalı göklerden ölümüm andıracak,
Yıldırımla vurulmuş kartalın düşmesini.

Vasfi Mahir Kocatürk

HALKEVİ

Erzurum Halk Eğitim Merkezi binası (Erzurum Halkevi), Erzurum’da ilk yapılan Cumhuriyet dönemi binalarındandır. 10 Temmuz 1937 tarihinde temeli atıldı ve 20 Ekim 1939 tarihinde hizmete açıldı. 

1100 m2’lik bir alana yayılan bina yapıldığı dönemde birçok kültürel etkinliğe ev sahipliği yaptı ve Cumhuriyetin ilk yıllarında halkın eğitiminde önemli rol oynadı.

Tarihi bina 20 Mayıs 2012 günü halka haber verilmeden sessiz sedasız yıkılarak yok edildi.

ŞERİF YUSUF SOYLU (1868-1946)

Dr. Şerif  Yusuf Soylu; 1868 yılında bugün Makedonya sınırları içerisinde olan Ohri ‘de doğdu. 1892 yılında İstanbul’da Tıp Fakültesinden mezun oldu ve  hekim olarak Erzurum’a atandı. Erzurum’da Belediye Tabibi olarak görevlendirildi. 

Cennetzadelerden  Semiha Hanımla evlendirilerek Erzurum akrabası oldu.

Dr. Şerif  Yusuf Soylu;  1901-1906,  1907-1910 ve 1920-1924 dönemlerinde Erzurum Belediye Başkanlığı görevini yürütürken ve Erzurum Sıhhat Müdürü olarak görev yaparken  şehrin imarı konusunda önemli çalışmalar yaptı. Dr. Şerif  Yusuf Soylu’nun bıraktığı eserler bugün bile tarihi eser olarak ayaktadır.   

2 Şubat 1946 tarihinde İstanbul’da   vefat eden  Dr. Şerif  Yusuf Soylu Erzurum’da binalar ve yollar dışında bize; 1913 yılında yayınlanan Erzurum Vilayeti Sıhhi ve İctimai Coğrafyası  ile 1921 yılında yayınlanan Erzurum ve Erzurum Vilayetinin Tabii Topoğrafya ile Ahvali İctimaiye ve Sıhhiyesi isimli yazılı eserler bıraktı.

TAYYİP CİNİSLİ (1913-1990)

Dr.Tayyip Cinisli, 1913 yılında Aşkale/Cinis’de doğdu. İlk ve orta okulu Aşkale’de liseyi Erzurum Lisesinde tamamlayarak İstanbul Tıp Fakültesine girdi.

İstanbul Tıp Fakültesinden 1937 yılında mezun olarak İstanbul Yedikule Verem Hastahanesinde hekim olarak göreve başladı.

Uzun yıllar Erzurum Verem Savaş Hastahanesinde Başhekimlik yaparak 1983 yılında aktif hekimliği bırakıp köyü olan Cinis’e yerleşti.

Dr. Tayyip Cinisli 19 Haziran 1990 günü Cinis’de hayatını kaybetti.

HAFIZ HASAN ULUDAĞ “ Tabur İmamı Hasan Efendi” (1878-1952)

Hafız Hasan Efendi; 1878 yılında Erzurum’da doğdu, Caferiye camii imamı Yeşillizade Şeyhülkurra Mustafa Niyazi Efendiden kıraat ve aşere okudu. Erzurum askeri hastanesinde  göreve başlayan Hafız Hasan efendi , 1920 yılında  Kars müstahkem mevki topçu alay imamlığına Yüzbaşı rütbesiyle atandı.

Alay Müftüsü olarak, Birinci Dünya ve Balkan savaşlarına katılarak İstiklal madalyası ile taltif edildi. Savaşlardan sonra Hafız Hasan efendi  askeri birliklerde  konferanslar halinde dini dersler vererek, orduya tam otuz yıl hizmet etti,  1934 yılında emekliye ayrıldı.

Soyadı Kanunu ile ULUDAĞ soyadını alan  Tabur İmamı Hasan Efendi 1942 yılından, vefat tarihi olan 5 Eylül 1952 ye kadar; Lalapaşa, Şafiiler ve Cedid Camilerinde  Kuran dersi verdi.

TUBAY ERDAL (1995----)

Tubay Erdal; 1 Ocak 1995 tarihinde Erzurum Karayazı’da doğdu. Erzurum İl Özel İdaresi Spor Kulübünde başladığı atletizm hayatına  Beşiktaş Spor Kulübüne transfer olarak  devam eden Tubay  Erdal,  birçok yarışmada başarı elde ettikten sonra 2009 yılında milli takıma seçildi, günümüzde ise Bursa Büyükşehir Belediyespor adına yarışmalara katılmaktadır.

Aldığı önemli uluslararası dereceler;  2013 Polonya Dağ Koşusu Yarışması  3.cülüğü, 2015 yılı Antalya  8. Aroma Akseki Dağ Koşusu 2.ciliği ve 2016 yılı Hollanda’nın Amsterdam kentinde yapılan Avrupa Atletizm şampiyonası  4.cülüğüdür.

YUSUF ALICI (1991---)

 Yusuf Alıcı; 7 Nisan 1991tarihinde Erzurum’da doğdu.  Avrupa ve Balkan Şampiyonu Milli Atletimiz Kros Müsabakalarında;  2000 metre engellide Balkan Şampiyonu ve 2007 yılında Avrupa şampiyonu oldu.   

18 MAYIS 1919 BÜYÜK ERZURUM MİTİNGİ

İzmir’in 15 Mayıs 1919 tarihinde işgal edilmesinin hemen ardından, Redd-i İlhak’tan gelen bir telgrafla, Belediye Başkanı Zakir Bey harekete geçerek, Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti üyeleriyle alınan kararla, 18 Mayıs 1919 günü; Rusların yaktığı Hükumet Konağı önünde ve Lala Paşa Cami Meydanında, İbrahim Paşa Cami Minaresi gölgesinde "Büyük Erzurum İzmir İşgalini Tel’in Mitingi" düzenlendi.

ZEKAİ AKSAKALLI (1962----)

Zekai Aksakallı; 1962 yılında Erzurum'da doğdu. İlk, Orta ve Liseyi Erzurum’da okuyarak, 1979 yılında Erzurum Lisesinden mezun oldu. Erzurum  Lisesi öğrencisi iken kros koşusunda başarılar göstererek yurt dışında Ülkemizi temsil etti.

1984 yılında Kara Harp Okulundan  mezun olarak teğmen rütbesi ile ve tankçı subay olarak Kara Kuvvetlerinin çeşitli kademelerinde göreve başlayan Zekai Aksakallı 2009 yılında tuğgeneral,  2013 yılında tümgeneral ve 28 Temmuz 2016 tarihinde korgeneralliğe terfi etti.

Zekai Aksakallı, 15 Temmuz tarihli terör kalkışmasının bastırılmasında etkin rol oynadı. 24 Ağustos 2016'da Türk Silahlı Kuvvetlerinin yürüttüğü Fırat Kalkanı Operasyonuna komuta etti. 

3 MAYIS 1919 KAZIM KARABEKİR PAŞANIN ERZURUM'A GELİŞİ

1 nci Dünya Savaşından sonra ordunun pasife edilmesi planının bir parçası olarak, Kazım Karabekir Paşada bütün değerli komutanlar gibi İstanbul'a atanmıştır. Durumdan rahatsızlık duyan komutanlar, Milli Mücadeleye girişmek isteyen Mustafa Kemal Paşa ile sık sık görüşmüş, İstanbul’da pasif hale gelmenin, vatanın karşılaştığı felakete seyirci kalmak demek olduğunun hepside bilincindedir.

Anadolu’ya geçmelerinin zarureti ve etkili mevkilerde bulunan vatanseverlerin uğraşı meyvesini vermiş,  Kâzım Karabekir  24 Şubat 1919 tarihinde Erzurum’daki 15. Kolordu Komutanlığına atama emrini emrini almış ve amacına kavuşmuştur. Mustafa Kemal başta olmak üzere diğerleri de ayni günlerde teker teker Anadolu'ya geçmeye başlayacaktır.

Kazım Karabekir Paşa 12 Nisan 1919 tarihinde  Gülcemal adlı vapurla Trabzon’a doğru yola çıkmış, 19 Nisan’da Trabzon'a ulaşınca Muhafaza – i Hukuk Heyeti üyeleriyle görüşmüş ve onların kendisine bağlanmalarını sağlamıştır. Trabzon’dan ayrıldıktan sonra ise Erzurum’a doğru yola çıkan Kazım Karabekir Paşa 3 Mayıs  1919 günü hedefine ulaşmıştır. Daha sonra Erzurum'da Mustafa Kemal Paşa ile buluşmaları ve Erzurum Kongresi ile Kurtuluş Savaşımızın ilk kurşunu atılmıştır.

Yukarıdaki Fotoğraf o günlerde Erzurum'da karargâh mensupları ile çekilmiştir.

BARDIZ KİLİMİ

Bardız Kilimi; Odalara ve çadırların zeminine serilmek veya divan ve sedir örtüsü olarak kullanılmak üzere hazırlanan, genel olarak renkli ve desenli, tüysüz, ince dokumalar dır. Halılar gibi tezgâhta dokunan kilimler, ev döşemelerinde olduğu gibi özel biçimler verilerek heybe, çuval ve namazlık olarak da kullanılmaktadır.

Dokuma tekniği bakımından bu kilimler, Osmanlı saray kilimlerinin devamı niteliğindedir. Her iki grup kilimde de, tapastrı tekniği uygulanmıştır. Bardız kilimi dokunurken, atkı ipliklerini çözgü iplikleri arasına iyice yerleştirmek için sık sık kirkitlenmektedir. Bu nedenle kilim dokuması sık ve düzgündür.

Osmanlı saray sanatındaki bitkisel motifler, saray kilimlerinde olduğu gibi Bardız kilimlerinde de kullanılmaktadır. Kilimde zemin renkleri, Osmanlı saray kilimlerinde olduğu gibi genellikle siyahtır. Bununla birlikte kırmızı veya bordo, mavi, doğal bej, doğal gri renkler az da olsa kullanılmaktadır. Kilim desenlerini doğal ve stilize edilmiş bitkisel motiflerle, hayvan motifleri oluşturduğu için, renklerin birden fazla tonları kullanılmaktadır. Orijinal Bardız kilimlerinde kök boya kullanılmaktadır. Kilimlerde; hayvan figürleri, bitkisel ve sembolik motiflerden biri tercih edilmektedir.

Bardız Kilimi halen Gaziler(Bardız) mahallesi başta olmak üzere Esenyurt mahallesi, Çatalelma mahallesinde  dokunmaktadır.

Kaynak: Erzurum İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü

ŞENKAYA SOĞMUN KALESİ

Soğmun kalesi; Şenkaya'nın Evbakan Mahallesinde bulunmaktadır. Kayalıklar içerisinde oyulmuştur. Yapım tarihi ve kimler tarafından yapıldığı hakkında kesin bir bilgi yoktur.

Kaynak:Şenkaya Kaymakamlığı Web Sitesi

ŞENKAYA KAMHIS KALESİ VE MAĞARA KİLİSESİ

Kamhıs (Yanıkkaval) Kalesi ve Mağara Kiliseleri  Kalenin ve Kiliselerin ne zaman ve nasıl yapıldığı bilinememektedir. Balkaya vadisine hakim konumdadır. Selçuklular tarafından tarafından yapılmış olduğu tahmin edilmektedir, Kamhıs 1550 tarihinde bir nahiye addolunup, Ardahan sancağına bağlanmıştır.

          

"Kamhıs Kilisesi" Yanıkkaval (Kamhıs) köyünün batısında, Balkaya vadisinde yer alır. Asıl Kilise yıkılmış olup küçük bir bölümü ayaktadır. Asıl kilisenin kuzeyinde bir tepe yamacında kayalık içerisine oyulmuş durumda Mağara Kiliseleri yer alır.

Kaynak:Şenkaya Kaymakamlığı Web Sitesi

MORGOF KIŞLASI

Morgof Kışlası Cumhuriyet Caddesinde ve Yakutiye Medresesinin ön tarafında, medrese ile ayni bahçe içerisinde bulunmaktaydı. Çevre çalışmaları esnasında 2 Mart 1977 tarihinde Erzurum Belediyesince yıktırılarak Yakutiye avlusuna katıldı.

Morgof Kışlası; Erzurum Merkez  Yeniçeri Kışlasının yeri üzerine Sultan Abdülaziz  döneminde yine kışla olarak yaptırılmıştır. Erzurum’un  işgali döneminde Morgof isimli işgal komutanı bu binayı kullandığı için ismi  Morgof Kışlası olarak kalmıştır.

Bina yıktırılıncaya kadar askeri amaçlarla kullanılmış ve uzun yıllar Erzurum Merkez Komutanlığına ev sahipliği yapmıştır. 

Muhammed Sıddık TASKESENLİ (Horasan Müftüsü) (1914-1985)

M. Sıddık Efendi 1914 yılında Erzurum’un Sultan Melik Mahallesi’nde doğdu. İlk derslerini ağabeyi Şahabettin Efendiden alarak, Farsça ve Arapça başta olmak üzere fıkıh, kelam, hadis, tefsir ve mantık okudu , eş zamanlı olarak ilk ve orta okulu bitirdi.

1952 yılında müftü olarak Tekman ilçesinde görevlendirildi , Tekman’da iki yıl müftülük görevini yürüttükten sonra, Horasan Müftülüğüne tayini çıktı. Horasan’da 6 yıl görev yaptıktan sonra merkez vaizi olarak Erzurum Müftülüğü emrine atandı, ancak ismi hep Horasan Müftüsü M.Sıddık Efendi olarak kaldı.

Manzum divan sahibi M. Sıddık Efendi; 13 Şubat 1985 tarihinde vefat etdi.

KASİDE

Gurubum geldi ey Saki, bana medle’e görünmez mi,
Ölümüm geldi ey mevla, bana lütfun görünmez mi.

Beni candan usandırdı feleği çarki canbazi,
Acep nesimi hevadan bana zerre görünmez mi.

Gidup meclisi rındande bakıp uzakta kaldım ben,
Atik’ul ğamririhanden bana bir cam uzanmaz mı.

Mecalisi ekabirde kusurun i’tirafınden,
Bağışlanır cürümler hep bana, şefkat uyanmaz mı.

“Herisün Aleyküm” sırrını hatırla ey cana,
Benimde ümmeti olduğuma lütfun yakışmaz mı.

Büyük dergahına tuttum yüzüm Gaffaru Rahzanım,
Bana baran rahmetinden acep bir kıtra yağmaz mi.

Niçün böyle ümitsizlik içinde kaldın Ey Sıddık,
“Öd’uni estecip lekum” senedi kafi gelmez mi.

MÜNACAAT

Hasta halim, dilperişanım meded yarab meded,
Dembıdem artmakta efganım meded yarab meded.

Ahu efganım benim bihad olan isyanıma,
Merdiyuni affi tuttum, el meded yarab meded.

Tövbekarı affedersin, sitredersin cürmünü,
Sahip bikes olanın, el meded yarab meded.

Zalim-u asi olana gösterirsin rahmetin,
Ol zaman meşhud olur lütfun, meded yarab meded.

Nefsi şeytan şerlerinden hem koru bu acizi,
Nazıri didarın eyle, el meded yarab meded.

Kabru mahşerde mizanda hem sıratta kıl delil,
Zat’i pak’i Mustafayi, el meded yarab meded.

Huru ğilman Sıddık’ın canına hiç minnet değil,
Maksadi görmek cemalin, el meded yarab meded.

ALİRAVİ İLKOKULU

Aliravi İlkokulu 1891 yılında Yoncalık Mahallesi´nde iki katlı ahşap bir evde Yoncalık İptidaisi (İlkokulu) adı ile eğitim ve öğretime başladı. Savaş yıllarında eğitime ara verilen okul 1933 yılına kadar bu binada öğretimini sürdürdü. 1934-1935 yıllarında üç dershaneli bir okul halinde yeniden inşa edildi.

1953 yılında eski bina tamamen yıkılarak 1958 yılında bugünkü bina ile eğitim ve öğretime yeniden başlandı. 1961 yılında Eğitim Enstitüsü kurulunca, kendi binası bitinceye kadar bu binayı kullandı.

MAHMUD VEHBİ ERZURUMİ (1870-1946)

Mahmud Vehbi Efe 1870 yılında Erzurum/ Pasinler’e bağlı Altınbaşak (Kındığı) köyünde doğdu. İlk derslerini Altınbaşak İmamı olan babası Hâce Hüseyin Efendi’den aldı. İnkişaf eğitimi için Hace Muhammed Lütfü Efe’ye ve Pîr-i Küfrevi’ye gönderildi.

Mahmud Vehbi Efe; Epsemce ve Sögütlü köylerinde uzun yıllar imamlık yaptı. Görev yaptığı ve bulunduğu yerlerde; yollardaki taşları topladı, çeşmeler yaptı veya çeşmelerin akarlarını temizledi, sulara geçitler yaptı, köprüler kurdu. 

Bütün ömrü insanlara ve çevresine yardım ile geçen Mahmud Vehbi Efe, 8 Ağustos 1946 tarihinde hayatını kaybederek Epsemce Köyüne defnedildi.