ÖŞVANK KİLİSESİ (UZUNDERE-ÇAMLIYAMAÇ)

Öşvank Kilisesi Uzundere ilçesinin Çamlıyamaç Köyünde bulunmaktadır. 958-966 yıllar arasında Gürcü Kralı Adarnesi III'ün oğulları Bagrat ve Davit tarafından yaptırılmıştır. 

Dış görünümü ile haç planlı ve sağlam görünümlü bir kilisedir. Dıştan bakıldığı zaman transept görünümlü olmasına rağmen içte apsislerin oluşturduğu üç dilimli kısım ve devamı olan uzun bir kol ile haç planlı bir yapıdır. Dış ve içteki düzgün kesme taş örgü ve yine iç ve dıştaki taş süslemeciliği ile çok güzel bir görünüme sahiptir.

Yapıda asisin üstü yıkılmıştır. Ön cephedeki portal yanındaki ilave kısma ait sütunlardan birisi yoktur. Yerine ağaç kütüğü konulmuştur. Bina içindeki duvarlardan ve kemerlerden taşlar sökülmüştür. Bazı figürler kaçırılmak üzere iken kolluk kuvvetlerince ele geçirilmiştir. Haçın uzun kolunun üstü tamamen açıktır. Kilisenin eklentileri olan hamam, yatakhane gibi birimleri iyice harap durumdadır.

Yapının ekleri ile birlikte Kilisenin çatısı XI yüzyıl başlarında Bizanslılar tarafından onarılmıştır. Haç planlı bir kilisedir. Haçın kısa ucu bir apsis ve iki yan neften ibaretir. Bu kısım dört büyük konsol ve sütunlarla taşınmaktadır. Bu sütunların kaideleri bitkisel arabesk,giroş ve çam kozalağı motifleriyle süslenmiştir.

Öşki Kilisesi 1716 yılından sonra cami olarak kullanıldı, 1985 yılında ise Kültür Bakanlığı tarafından tescil edilerek, korunması gereken taşınmaz kültür varlıkları arasına alındı.