Hırsız Oyunu; Hasankale/Çöğender Köyü
Oyuncular:
Tüccar - Muhtar - Hırsızlar (4 kişi)
TÜCCAR - (İki elini kalçalarına dayamış olduğu halde etrafa bakarak ortaya gelir) Hey! Bu köyün imamı, muhtarı kim?
SEYİRCİLER - Ne yapacahsın? Ne olacah? TÜCCAR - Soygun var.
Kelimeleri anlaşılmayacak şekilde, karışık söylediği için karşısındakiler anlayamazlar.
SEYİRCİ - Duymiram, ne diyirsen? TÜCCAR - Soygun var.
Kelimeleri anlaşılmayacak şekilde, karışık söylediği için karşısındakiler yine anlayamazlar.
SEYİRCİ - Duymiram, ne diyirsen? TÜCCAR - (bağırır, aşağı - yukarı gezinir, etrafına göz gezdirir). Bu köyün muhtarı kim? SEYİRCİ - Ne edecahsan? TÜCCAR - Lazım; yüzüne eşgi pestil saracağım! İstirem işte, elbet bir derdim var ki soriram. SEYİRCİ - (yanındakilerden birin gösterir) Aha muhtar. TÜCCAR - (muhtarın yanına gider) Selamünaleyküm. MUHTAR - Aleykümselam. TÜCCAR - Beni soydular. MUHTAR - Nerden belli? TÜCCAR - Falan yerde soydular. MUHTAR - Ne malum soyulduğun? TÜCCAR - Bu yüz eskiden böyle miydi? Yüzümün, gözümün yarali olduğunu görmir misen? MUHTAR - Belki böyle idi, iftira edirsen. TÜCCAR - İftira etmirem, beni soyannari taniram. MUHTAR - Görsen tanırmısan? TÜCCAR – Ula tanıram dedım ya. Elimi - ayağımı bağladılar, gözüm kor değil ya. MUHTAR - Cıbıl, senin neyin var ki alalar? TÜCCAR - Ben tüccaram, köyüze mal toplamaya geldim, beni soydular. MUHTAR - Cıbıl toplamiya mi geldin? TÜCCAR - Öküz toplamiya geldim. MUHTAR - Öküz nedir? TÜCCAR - Buruk mallar. MUHTAR - Kaç bin lira malın vardı? TÜCCAR - İki bin lira. MUHTAR - İki bin liralıh adama benzemirsen. TÜCCAR - Sende onnarınnan ortağa benzirsen. MUHTAR - Dinim hakkı için, değil. TÜCCAR - Muhtar, sen hangi dine tapirsen? MUHTAR - Kendi dinime.
Biraz gezinirler. Eski konuya dönerler.
TÜCCAR - Ben hırhızları taniram, benim üstüme mazarat etmesinler, beni öldürmesinler. MUHTAR - Ey düşün, söyle, belki onlar değildirler, sizin memlekettendirler. TÜCCAR - Bizim memleketten öyle bir şey çıkmaz.Sen para ortağısan. İki bin liranın yarısını sen aldın. Sen bir de muhtar olasan da böyle şeyleri gizleyesen, muhakkak sen de ortahsan. MUHTAR - Senin paran ne olacah? TÜCCAR - (ortada dolaşıp seyircilere göz gezdirdikten sonra bir kişiyi göstererek) Parayi yiyirsen, sonra it gibi bağirirsan. (seyircilerden iki kişiyi göstererek) bunnar da hırhızdır. MUHTAR - (Tüccar hakkında bir fikir edinmek amacıyla) iki bin lira kaç yüz lira eder? Paranın hesabını eyce bülir misen? TÜCCAR - İki bin lira eder.
Tüccarın gösterdiği adamların hırsız oldukları hallerinden anlaşılır. Muhtar, hepsine diz çöktürür.
MUHTAR - (Tüccara). Bunnardan ne matlup edirsen? Bunnardan para istersen paraları yohtur. TÜCCAR - Bunların dördünden birini bana ver, hayıfımı alim, bana dört bin liraya yeter. Sonra sırayla hırsızların önünden geçer.
Birinciye: Bu dürziyi görirsen, beni duttuğu zaman "bunun parasını alah, köprüden aşşağiya atah" dedi.Bu dürzi bu dürzi (Elindeki sopa ile kafasına vurur.) Hırsız diz çökmüş vaziyette itaat eder.
İkinciye: Bu kerhanaci "parasını alah, guyuya atah" dedi.Bu kerhanaci, bu kerhanaci (Kafasına aynı sopayla vurur).Seyirciler gülerler.
Üçüncüye: Bu gavatı görirsen, "başıni bir yere, ayahlarını bir yere goyah" dedi. Bu gavat bu gavat (Kafasına vurur)
Dördüncüye: Bu çocuğun hakkı var, "parasını alah, gendini salah" dedi.
Tekrar baştan başlayarak.
Birinciye:Ah bu gavat,bu gavat, "gafasıni bir yere gendini bir yere goyah" dedi. İkinciye: Bu kerhanaci dedi ki, 'buni kesah, kestiyten sonra dişlerini alah, başıni köprünün dibine atah.(vurur, seyirciler güler.)
Üçüncüye: Bu dürzi "parasıni aldıhtan sonra kesek ve toprağa gömek heç bulunmaz, köprüden atsah bulurlar" dedi. Bu kerhanaci, bu kerhanaci, (kafasına vurur).
Dördü de oyun sonuna kadar aynı vaziyette dururlar.Tüccar vurduktan sonra seyircilerin kahkahaları arasında çıkar, oyun biter.
Kaynak- Kültür ve Turizm Bakanlığı
