Deve Oyunu; Erzurum Merkez
Oyun, iki çalgıcı refakatinde davul - zurna veya davul - klarnetle düğünlerde, eğlence yerlerinde oynanan çifte telli, kosarma, daslıços, dehlenk vs. gibi havalarla oynanır. Çalgıcıların başlaması ile hem deve hem de iki deveci birden oynarlar. Deve, kendisini oynatanlardan birine kafası ile vurur, ısırır, tekme atar. Dövülen deveci elindeki çubuğu ile deveyi dövmeye başlar.
I.DEVECİ - Kime karşı gelirsen köpeyoğlu? Özün menim dayağımı heç bilemez misen? Yahşı suratın Allah kahreyleye. Deve değildi sanki gatır.
Deveci deveyi dövüp bu sözleri söyledikten sonra davul - zurna bir uzun hava çalmaya başlar. Deve dayağı yedikten sonra çalgıcının melodisine uyarak titremeye başlar.Titrer, titrer ve kendisini yere atar.Yerde ölüyormuş gibi hareketler yapar, ağzını açar yumar ve ölür.
II.DEVECİ -(Devesinin öldüğünü görüp heyecanlanarak arkadaşına)
Eyyyvaaah!.Ocağımı su koyverdin, meni mahv eyledin. Vay dılgır oğlu dılgır sen deveyi Hakka tapşırdın. (arkadaşına vurur).
I.DEVECİ - (Ağlayarak). Ne vurursun gardaşım! Köpeyoğlunun devesi seksen sekiz dişi ile kalçamı kıtladı. Kellesini böğrüme vurdu, otuz altı kaburga kemiğim çatladı. Çatladı çat çat.
II.DEVECİ - Ay umarım Allah'tan özün hammısı birden çatlasın. I.DEVECİ - Senin deven çatlasın, deven patlasın.Her türlü aleti edavatı yetmiş sekiz bin parçayı bölünüp semavata fırlasın. II.DEVECİ -(Devesinin başında ağlayarak dolanır, yüzünü okşar,arkasına geçer, sargısını ve kalın etlerini okşarken). Ah menim balam menim eğem, menim atam, dedem, babam, menim yeke devem, hele bir cannan. Goran bir dua tapşıram, cannan. (Deveden ses gelmediğini görünce) Sen İran'dan Turan'a yüz kırk batman yük götürürdün. On beş bin beş yüz arşın yolu üç saatte gatederdin, imdi nemeler oldu sana? I.DEVECİ - Eğe ne ağlıp durursun, bu deve dekinden, nazından zıbardı. II.DEVECİ - Eğe ne dekdi, ne nazdı. (Kalbini dinler) Özünü hakka vermiş, kalbi bile çarpınır. I.DEVECİ - Onun kalbi kıçındadır, gerisini dinle, motor gibi atır. II.DEVECİ - (Kıçını dinler ses geldiğini anlar, sevinir bir halde) Caaan caaan can! Vuy o puf puf diyen dilleren gurban, o ne güzel kalp çarpır, kalp değil sanki demirci körüğüdür. I.DEVECİ - Eğe men onun ilacını bilürem. II.DEVECİ - O ilac nemele ilaçtı? I.DEVECİ - Mayastroooo (çalgıcılara dönerek) Ay mayastrocular bizim deveye eyi bir hava çalasız, belki tirile. II.DEVECİ - (Çalgıcılara yalvararak) Size kurban olim,can veresiz bu hayvana, nerdeyse aklım kalkır.
Zurnacı, devenin arkasına gelip uzun bir hava çalmaya başlar, deve çalgıcının melodisine uyarak titremeye başlar, deveciler sevinir ve deve ayağa kalkar. Deve ne deveciler tekrar oynar oyun biter.
DEVECİLER - Eğe,bizim pulları verin, gideceğik.
Kaynak- Kültür ve Turizm Bakanlığı
