17 Nisan 2012 Salı

ASIM VASFİ BEY


Asım Vasfi Mühürdaroğlu (1891-1966)

Asım Vasfi Bey, 1891 yılında Erzurum’da doğdu. Erzurum Mülkiye İdadisini bitirerek ticarete atıldı. Erzurum’da şubesi açılan İttihat ve Terakki Fırkasına üye olan Asım Vasfi Bey ayni zamanda Teşkilatı Mahsusa (Enver Paşa tarafından kurulan, İttihat ve Terakki'nin Türkçü ve İslamcı propaganda örgütü) üyesi idi.

Asım Vasfi Bey Erzurum ve çevresinde topladığı milis kuvvetleri ile Doğu Cephesinde Ruslara karşı gerilla savaşı yaptı.

Asım Vasfi Bey ,23 Nisan 1920'de kurulan Türkiye Büyük Millet Meclisinde 1nci Dönem Erzurum Milletvekili olarak görev yaptı.

Asım Vasfi Bey ; 21 Haziran 1934 tarihinde kabul edilen, 2 Temmuz 1934 günü resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Soyadı Kanunu ile Mühürdaroğlu soyadını aldı.

Asım Vasfi Mühürdaroğlu 7 Ağustos 1966 tarihinde vefat etti.

Kaynak-www.tbmm.gov.tr

CELALEDDİN ARİF BEY


Celaleddin Arif Bey (1875-1930)

Celaleddin Arif, 1875 yılında Erzurum'da doğdu. Askeri Rüştiye ve Mekteb-i Sultani’yi bitirdikten sonra, Fransa’da hukuk ve siyasal bilgiler öğrenimi gördü.

Osmanlı Ahrar Fıkrasının kurucuları arasında yer alan 
Celaleddin Arif, Osmanlı Meclisi Mebusan 4. Döneminde İstanbul mebusu olarak katıldı. 4 Mart 1920'de başkanlığına seçildiği Meclisi Mebusan'ı, İstanbul'un bundan 12 gün sonra, 16 Mart 1920’de işgal edilmesi üzerine terk ederek Anadolu’ya geçti ve Erzurum milletvekili sıfatıyla Milli Mücadele saflarında yer aldı.

10 Nisan1920 günü; İstanbul’dan Şeyhülislam Dürrizade Abdullah Kuvay-ı Milliye aleyhine bir fetva vererek; “ Anadolu'daki millî kuvvetleri kâfir ve katlinin gerekli olacağını” bildirdi. Osmanlı Meclisi Mebusan 4. Dönem milletvekili ve Meclis-i Mebusan Başkanı Erzurumlu 
Celaleddin Arif ise karşı bir bildiriyle başkanı olduğu son Meclis-i Mebusan'ın tüm üyelerini Ankara'ya Milli Mücadele saflarına çağırdı.

23 Nisan 1920’de açılan TBMM’de 1nci Dönem Erzurum Milletvekili olarak görev yaptı, 2. Başkanlığa seçildi. Daha sonra Adliye Vekilliği, Muvakkat İcra Encümenliği, Roma Büyükelçiliği görevlerinde de bulundu.

18 Ocak 1930 tarihinde Paris'te vefat etti.

Kaynak-www.tbmm.gov.tr

HÜSEYİN AVNİ BEY


Hüseyin Avni Ulaş (1887-1948)


Hüseyin Avni Bey 1887’de Erzurum’un Kümbet köyünde doğdu. İstanbul Vefa lisesini bitirdikten sonra girdiği İstanbul Hukuk Fakültesi’nden 1912 yılında mezun oldu.

"Vilayat-ı Şarkiye Müdafa-i Hukuk-ı Milli Cemiyeti Erzurum Şubesi" kurucuları arasında yer aldı. Erzurum Kongresine Beyazıt temsilcisi olarak girdi. Kongrede “Elviye-i Selase” üzerine “Rapor” hazırlayanlara öncülük etti. Erzurum’dan son Osmanlı Meclisi Mebusanı’na seçilip Milli Misak’ı imzaladı. 23 Nisan 1920’de açılan TBMM’de 1nci Dönem Erzurum Milletvekili ve Meclis Reis Vekili olarak görev yaptı.

Hüseyin Avni Bey ; 21 Haziran 1934 tarihinde kabul edilen, 2 Temmuz 1934 günü resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Soyadı Kanunu ile Ulaş soyadını aldı.

23 Şubat 1948’de İstanbul Kandilli’de vefat etti.

Kaynak-www.tbmm.gov.tr

İSMAİL BEY

İsmail Naim Bey(1865-1924)

İsmail Naim Bey; 1865 yılında Erzurum’da doğdu. Erzurum İdadisini bitirdikten sonra Harbiye’den mezun olarak subay çıktı.

Sırasıyla 4ncü Ordu, 9ncu Kolordu ve 15nci Kolordu bünyesinde; bölük, tabur ve alay komutanlıkları görevlerinde bulundu.

İsmail Naim Bey; Erzurum Askerlik Şubesi Başkanı iken, 23 Nisan 1920’de açılan TBMM’ye 1nci Dönem Erzurum Milletvekili olarak seçildi.

Gümüş Liyakat Madalyası sahibi İsmail Naim Bey, 20 Aralık 1924 tarihinde vefat etti.

Soyadı kanunu çıkmadan vefat eden İsmail Naim Bey in ailesi Sanıvar soyadını aldı.

Kaynak-www.tbmm.gov.tr

MEHMET SALİH EFENDİ

Mehmet Salih Yeşiloğlu (1877-1954)

Mehmet Salih Efendi ; 1877 yılında Erzurum’da doğdu. İlk ve ortaöğrenimini Erzurum’da tamamladıktan sonra bir süre medrese öğrenimi görerek, 1897 Osmanlı-Yunan Savaşı’na gönüllü olarak katıldı.

Savaştan dönünce şer'i hukuk ve ceza muhakemeleri usulu okudu, iki yıl dava vekilliği yaptı. Erzurum Dârülmuallimât’a (İlköğretmen Okulu) girerek 1905 yılında mezun oldu. Çeşitli okullarda öğretmenlik yaptı. Erzurum’un işgali üzerine 1916 yılında ailece Bursa’ya göç etti.

İzmir’in Yunanlılar tarafından işgali sonrası Bursa’da Redd-i İlhak Cemiyeti kurucuları arasında yer aldı; Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin başkanlığını üstlendi. 


Mehmet Salih Efendi; oluşturduğu gönüllü kuvvetlerle Anzavur Ayaklanması’nın bastırılmasında görev aldı. 23 Nisan 1920’de açılan TBMM’ye 1nci Dönem Erzurum Milletvekili olarak seçildi. Kurtuluş Savaşında gösterdiği yararlıklar sonucu İstiklâl Madalyası ile ödüllendirildi.

Soyadı Kanunu ile Yeşiloğlu soyadını alan Mehmet Salih Efendi, 4 Temmuz 1954 tarihinde vefat etti.

Kaynak-www.tbmm.gov.tr

MUSTAFA DURAK BEY

Mustafa Durak Sakarya (1876-1942)

Mustafa Durak Bey, 1876 yılında Erzurum’da doğdu. İstanbul’da Dersaadet Polis Mektebini ve akabinde Hukuk Mektebini bitirdi.

Polislik mesleğini tercih eden Mustafa Durak Bey, Erzurum Polis Müdür Yardımcılığı görevini yaparak Bitlis’e Polis Müdürü olarak atandı. Bitlis Polis Müdürü iken işgalcilere karşı milis güçlerini örgütleyerek Milis Alayı oluşturdu ve Milis Alay Komutanlığı yaptı.

Mustafa Durak Bey, 23 Nisan 1920’de açılan TBMM’ye 1nci Dönem Erzurum Milletvekili seçildi. 1933-1935 yılları arasında Erzurum Belediye başkanlığı da yapan Mustafa Durak Bey, Soyadı Kanunu ile Sakarya soyadını aldı. 


21 Ekim 1942 tarihinde vefat eden Mustafa Durak Bey; Kurtuluş Savaşı sırasında Meclisin Kayseri’ye nakli meselesi gündeme geldiğinde, Bakanlar Kurulunun bu kararına muhalefet ederek şu ünlü konuşmasını yapmıştır; 

-“Efendiler! Biz bu davaya başladığımız gün, elimizde ne böyle bir ordu vardı, ne bu kadar silah. Bu gün eskiye nispetle çok kuvvetliyiz. Bu sebeple Bakanlar Kurulunun önerisini reddediyorum. Halk gidebilir. Ailelerimiz gidebilir. Memurlar gidebilir. Herkes gidebilir. Ama biz, elimizde silah, burada öleceğiz. Hiçbirimiz şehitlerimizden daha büyük değiliz.”

Kaynak-www.tbmm.gov.tr

Mehmet Nusret Efendi (1877-1930)


Mehmet Nusret Efendi 1877 yılında Erzurum’da doğdu, Erzurum’da başladığı eğitimini İstanbul Fatih Medresesinde tamamladı. 

4ncü Ordu, 2nci Ordu ve 9ncu Kolorduda tabur ve alay imamlıkları ile müftülük yapan Mehmet Nusret Efendi, ünlü Tarihçe-i Erzurum eserinin de müellifidir.

23 Nisan 1920’de açılan TBMM’ye 1nci Dönem Erzurum Milletvekili seçildi. Birinci dönem milletvekilliğinden sonraki seçimlere katılmayarak Erzurum’a dönen Mehmet Nusret Efendi; 18 Ekim 1930 tarihinde vefat etti.

Soyadı kanunu çıkmadan vefat eden Mehmet Nusret Efendi’nin ailesi Som soyadını aldı.

Kaynak-www.tbmm.gov.tr

SÜLEYMAN NECATİ BEY

Süleyman Necati Güneri (1889-1944)

Süleyman Necati Bey; 
17 Nisan 1889 tarihinde o dönem Erzurum'a bağlı bir kaza olan Kığı’da doğdu. Babasının görevi nedeni ile eğitimini Konya’da yaparak, Konya Hukuk Mektebini bitirdi.

1912 yılında, Kığı’dan Erzurum İl Genel Meclisine aza seçildi ve ayni yıl Albayrak” gazetesinde yazı yazmaya başladı. 1919 yılında son Osmanlı Meclisine Erzurum mebusu olarak seçildi . 16 Mart 1920’de İstanbul’un işgali üzerine Anadolu’ya geçti. 


23 Nisan 1920’de açılan TBMM’ye 1nci Dönem Erzurum Milletvekili seçildi. Ermenistan ile yapılan Gümrü Anlaşması heyetinde ve 5 Şubat 1921’de Londra Konferansına katılan heyetimize bulundu.

Soyadı Kanunu ile Güneri soyadını alan Süleyman Necati Bey, İstanbul’da Saint-Benoit lisesi ile Amerikan Kız Kolejinde ve Galata Ermeni Lisesinde “Türkçe” Darüşşafaka ve İstanbul Kız Liselerinde ise “Tarih” dersi verdi.

Süleyman Necati Bey; 1 Mart 1944 tarihinde vefat etti.

Kaynak-www.tbmm.gov.tr

ZİHNİ BEY

Zihni Orhon (1883-1955)

Zihni Bey; 1883 yılınsa Erzurum Şenkaya’da doğdu. Erzincan Askeri Lisesini ve Harbiye’yi bitirerek Süvari Subayı oldu.

I. Dünya Savaşı'nda Kafkas Cephesi birliklerinde görev alan Zihni Bey, 4ncü Ordu 22nci ve 19ncu Süvari Alayları, Rusya Hudut Komutanlığı, Sivas Merkez Asayiş Bölge Komutanlığı ve Kafkas Harekatı Mürettep Süvari 1nci Alayında sırasıyla; bölük, tabur ve alay komutanlıkları görevinde bulundu. 

Erzurum’dan Son Osmanlı Meclis üyeliğine seçilen Zihni Bey. İngilizlerin İstanbul’u işgal etmeleri üzerine Anadolu'ya geçerek, TBMM’de 1nci Dönem Erzurum Milletvekili oldu. Sinop Mutasarrıf ve Merkez Asayiş Komutanlığı görevi için TBMM’den istifa ederek askerliğe geri döndü.

Soyadı Kanunu ile Sakarya Orhon soyadını alan Zihni Bey; 26 Şubat 1955 tarihinde vefat etti.

Kaynak-www.tbmm.gov.tr

ZİYA BEY



Ziyaettin Gözübüyük (1876-1944)

Ziyaettin Bey, 1876 yılında Erzurum’da doğdu, Erzurum Mülkiye Rüştiyesinden mezun olarak tahsiline medreselerde devam ederek, Arapça ve Farsça eğitimi aldı. 


Erzurum Daru'l-Hilafe (İmam Hatip Lisesi) Müdürlüğü, Maarif ve İstinaf Mahkemesi azalığı ve Erzurum Müftü vekilliği görevlerinde bulundu. 

Erzurum Belediye Meclisi üyesi iken 23 Nisan 1920’de açılan TBMM’ye milletvekili seçilerek, mecliste 1nci ve 2 nci Dönem Erzurum Milletvekili olarak görev yaptı.

Soyadı Kanunu ile Gözübüyük soyadını alan Ziya Bey; 16 Aralık 1944 tarihinde vefat etti. 

Kaynak-www.tbmm.gov.tr

6 Nisan 2012 Cuma

ÜMİT GERGİT (1965----)


Ümit Gergit 1 Haziran 1965 tarihinde Erzurum’da doğdu. Sırasıyla Veyisefendi ilkokulu, 23 Temmuz Ortaokulu ve Endüstri Meslek Lisesini bitirerek 1987 yılında Atatürk Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Matematik Bölümünden mezun oldu.

Öğretmenlik öncesi üç yıl Tıbbi Mümessillik yaparak, 1993 yılında Erzurum Kandilli lisesine matematik öğretmeni olarak atandı. Sırasıyla Erzurum Cumhuriyet Lisesi ve Erzurum Anadolu Liselerinde matematik öğretmenliği ve idarecilik, Erzurum Dedeman Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesi, Erzurum Ilıca Lisesi ve 
Erzurum Nevzat Karabağ Anadolu Öğretmen Lisesinde müdür olarak görev yaptı. Günümüzde ise Yavuz Selim Sosyal Bilimler Lisesinde müdür olarak görev yapmaktadır. 

Eğitimciliğinin yanı sıra; Ümit Gergit oyuncu, yazar, şair ve ressam yönleri ile de faaliyet gösteren önemli bir sanatçımızdır. Pilot kalem çalışması ile Erzurum’un tarihi eserlerini kağıt üzerine adeta nakşetmektedir. 



Pilot kalem ile çizdiği Erzurum'un tarihi eserlerini içeren ilk kişisel sergisini Nisan 2010 de açan Ümit Gergit; Erzurum ve İstanbul'da eserlerini sergileyerek büyük beğeni kazanmıştır.

Ümit Gergit; Öğretmenler Tiyatro Ekibini kurarak orada oyuncu ve yönetmen olarak bir çok oyun’u Erzurumlunun beğenilerine sunmuştur. Son iki yıldır ise Edebiyat ve Müzik Öğretmenlerinden oluşan bir ekiple; Erzurum konulu ve Teatral tarzda Müzik-Şiir dinletileri düzenlemektedir. 


Ümit Gergit; Erzurum şivesi ile yazdığı şiirlerle de ilgi çekmekte ve beğeni toplamaktadır.

EHMED’DE VEDA

Yarabbi çoh şükür Ehmed'i de everdıh
Selemetlik ey uşahdi, biz oni çoh severdıh
Evli heriflere bereberce gülerdıh
Gurban olim Naile Baci, Ehmed'imize ey bah
Bele herif buldun diye elleren gına yah

Çamaşır, bulaşıh, herşey gelir elinden
Gehvaltiyi hazırlar gece tah serinden
Kokoci yedi mi sesi gelir derinden
Gurban olim Naile Baci, Ehmed'imize ey bah
Bele herif buldun diye ayahlaran gına yah

Ahşam eve tez gelir, çünki senden çoh gorhar
Çocuği mocuği düşünme, ona Ehmed bahar
Çoh güzel hamur açar, sobayi da yahar
Gurban olim Naile Baci, Ehmed'imize ey bah
Bele herif buldun diye saçlaran gına yah

Senin ellerini ıssıdan soyuğa sohmaz
Dışarıda garılara ben kefilem heç bahmaz
Bağırmana gerek yoh, zaten sözünden çıhmaz
Gurban olim Naile Baci, Ehmed'imize ey bah
Bele herif buldun diye elleren gına yah

Bekaram dedi dedi, gafamizi yedi
Evliliği anlattıh, bizi hiç dinlemedi
Velhasıl sonunda o da ayvayi yedi
Gurban olim Naile Baci, Ehmed'imize ey bah
Bele herif buldun diye ayahlaran gına yah

İçkisi yoh, humari yoh, bir tek içer cigara
Hesabıni heç bilmez, goyma cebine para
Bele gılıbıh bir herif gelmedi ki cihana
Gurban olim Naile Baci, Ehmed'imize ey bah
Bele herif buldun diye saçlaran gına yah

Son sözüm Ehmed'e; sen bir dadaşsan dadaş
Mertlik senin ganında, bize oldun hep gardaş
Şimdi sıra yengemde, ona da sen ol yoldaş
Gurban olim Ehmed gardaş, yengeme ey bah
Bele gari buldun diye sen de elleren gına yah

Ümit Gergit